ఆకాశం భూమీ కలిసే పూట శబరీ గోదారీ కలిసేచోట
సంజెరంగుల్లో కమ్ముకున్న
విషాదపు జీర
చరమాంకంలో ఒకానొక గ్రామం
ఆ పక్కన
శిధిలమైన కొయ్య పడవ
కన్నతల్లి ముందు మోకరిల్లి
మరణవాంగ్మూలం వింటున్నాను
నది అలలపై ప్రతిబింబం
తలారి ముఖంలోని గాంభీర్యం
దూరాన
టూరింగ్ టాకీస్ నుంచి
ఆఖరి సన్నివేశపు ఆవేదన
ఇచ్చోటనే
కొంచెం ఇప్పసారా
కొద్దిగా కొమ్ముబూరా
ఇచ్చోటనే
చలువ పందిళ్లు
పొగాకు బేళ్లు
ఇచ్చోటనే
గలగల ఘల్లుమన్న
రేలారేలా పరవళ్లు
మరియూ ఇచ్చోటనే కదా
ఏడేడు తరాలు
ఎనకటెనకటి పాటలు
అనాది రాగాలు
ఆది పురాణాలు
విల్లంబులు ఎద్దుకొమ్ములు
తునికి చుట్ట పరిమళాల
గుప్పుగుప్పు గాలి గిరికీలు
తరతరాల పాదముద్రలు
హృదయాలు శిలాజాలు
పాయం బొజ్జిగాడు
లాస్ట్ ఆఫ్ ది కోయాస్
పెరిగి పెద్దయి
అలెక్స్ హేలీ అవుతాడా
ఆనకట్ట వెనుక ఆశ్రు జలధిలో
సీతమ్మ ముక్కుపుడక
వెతుకుతాడా
లేక అంతర్ధానపు అంచున వేలాడి
రామా పితికస్ వలె
ఆంత్రోపాలజీ పాఠమవుతాడా
పురాతన జనసమాధి
జన సంస్కృతి జల సమాధి
చెరిపేసిన పాటలు
మునిగిపోయిన మానవుని జాడలు
ఊరి మధ్య రావిచెట్టుకు
అమాయకంగా వేలాడుతున్న
కబోది పక్షులు
చివరకు మిగిలినది
ఛాతీ మీద చల్లుకున్న
పిడికెడు నల్లరేగడి
రామయ తండ్రీ
నీ అరణ్యాన్ని
ఆవాసాన్ని ఆవరణాన్ని
లేడి పిల్లల్నీ అడవి బిడ్డల్నీ
నీ పాదాలు ముద్దాడే పాపికొండల్నీ
రేపోమాపో
రెవెన్యూ రికార్డుల నుంచి తొలగిస్తారు
రామా
ఇలా రా
నా పక్కన కూర్చో
నాతో కలిసి
ఈ మట్టి మరణవాంగ్మూలం విను
దమ్మక్క పెడుతున్న శాపనార్ధాలు విను
వినరా విను!
సీలేరు ఒడ్డున విరుగుతున్న విల్లు
ఫెట ఫెటేల్ ధ్వానాల్ విను!
వినరా విను!
- అరుణ్‌సాగర్
ఆంధ్రజ్యోతి నుండి..
.
Tuesday, December 30, 2008
Thursday, December 25, 2008
ఆర్ద హృదయుడు జ్వాలాముఖి - నిఖిలేశ్వర్
'వెళ్తాను సెలవంటూ భౌతికంగా శాశ్వతంగా సెలవు పుచ్చుకు'తూరుపు ఎరుపు హోరు కోసం
నిర్మల నక్షత్రాలై పోరాడండి
వెళ్తాను సెలవు / విజయం మనకు తప్పదు
విప్లవాలు సుదీర్ఘ సాయుధ ప్రయాణాలు
చీకటితో పోరాటం ఆపవద్దు
రాత్రితో రాజీలేక పోవడమే తిరుగుబాటు
ఉజ్వల ఉదయానికి ఎడతెగని పోరాటమే విప్లవం'
(ఆకాశం ఎర్రబడుతూంది)
'వెళ్తాను సెలవంటూ భౌతికంగా శాశ్వతంగా సెలవు పుచ్చుకున్న ఆప్తమిత్రుడు జ్వాలాముఖి నా జ్ఞాపకాల్లో జ్వలిస్తూనే వుంటాడు. మా ఇద్దరి జీవితాలతో- అనేక ఉద్యమాలతో పెనవేసుకున్న మా కవితా యాత్రలో ఎన్నెన్నో మజిలీలు...
జ్వాల తొలి దశలో రచించిన 'మనిషి'ని 1958-59లోనే మేము విన్నాము. ముషీరాబాద్ బస్తీలో నేను నిర్వహించిన 'అభ్యుదయ యువక సంఘం' ప్రతినెలా ఏదో ఒక సామాజిక అంశంపై వక్త ృత్వ పోటీని నిర్వహించేది. నగరంలోని ఆయా ప్రాంతాల నుంచి యువకులు వచ్చి పాల్గొనేవారు. ఒకసారి సీతారామ్‌బాగ్ నుంచి వచ్చిన ఆకారం వీరవెల్లి రాఘవాచారి మా వేదికపై బల్లగుద్ది మాట్లాడి, తన 'మనిషి' కవిత వినిపించాడు. ఇక ఆనాటి నుంచి మా స్నేహయాత్ర అవిచ్ఛిన్నంగా సాగిపోయింది.
హైదరాబాద్ సాయం కళాశాల (నిజాం కాలేజ్)లో 1959-63 మధ్య మా డిగ్రీ చదువు. నేనూ, నగ్నముని బి.ఏ మొదటి సంవత్సరంలో వుండగా జ్వాల పి.యు.సి.లో వచ్చి చేరాడు. ఆయన రెండో భాష తెలుగు. నేనేమో హిందీ. ముని మాత్రం ఫ్రెంచి భాషలో! కాలేజీలో జరిగే డిబేటింగ్ ముఖ్యంగా తెలుగు శాఖలోని విద్యార్థుల మధ్య వాగ్వివాదాలలో జ్వాలాముఖి అప్పటికే ఆవేశంగా మాట్లాడేవాడు. నేనేమో తడబడుతూ గందరగోళపడిపోయేవాణ్ణి!
ఆ రోజుల్లోనే (1960) నేనూ, జ్వాల సికింద్రాబాద్ మారేడ్‌పల్లిలోని ఏ.వో.సి (ఆర్మీ ఆర్డినెన్స్ కోర్) సెంటర్‌లో సి.ఎస్.యమ్ (సివిలియన్ స్కూలు మాస్టర్) ఉద్యోగాలు సంపాదించుకున్నాం. కొత్తగా చేరే ఆర్మీ రిక్రూట్లకు ఇంగ్లీషు-హిందీ జనరల్ నాలెడ్జి బోధించేవాళ్లం. జ్వాల ప్రతిరోజు ఉదయాన్నే 7 గంటలకే సైకిల్‌పై బయలుదేరి మల్లేపల్లిలోని సీతారామ్ దేవాలయం నుంచి దాదాపు పదిహేను మైళ్లు ప్రయాణం చేసి సెంటర్‌కు చెమటలు కక్కుతూ ఎనిమిది గంటలకల్లా చేరేవాడు.
నేనేమో ముషీరాబాద్ నుంచి సైకిల్ తొక్కుతూ రోజు 10 మైళ్లు అదే అవస్థలో ఉద్యోగానికి హాజర్! అప్పటికే రాఘవాచారిగా జ్వాల, నేనేమో కె.యాదవరెడ్డిగా కవితలు, వ్యాసాలు, కథలు రాస్తూ 'గోలకొండ పత్రిక' 'స్రవంతి' ఆ తర్వాత 'ఆంధ్రభూమి'లో ప్రచురించేవాళ్లం. ఈ రచనల నేపథ్యంలో మా దిగువ మధ్య తరగతి జీవన సమరం.. నిరంతరం వెంటాడిన ఆర్థిక ఇబ్బందులు.. అయినా పత్రికలు, గ్రంథ పఠనం మా వ్యసనం. అరిపిరాల విశ్వం, ఏ.మురళీధర్ లాంటి సీనియర్ కవుల సహచర్యంలో సాహిత్యంలో అడుగులు వేస్తూ కుందుర్తి ఆంజనేయులు వచన కవితా విశ్వవిద్యాలయంలో (ఫ్రీవర్స్ ఫ్రంట్) కవితాభ్యాసం చేస్తూ మా కుటుంబ సమస్యలను అధిగమిస్తూ.. 'రాత్రి' కవితా సంకలనం దాకా చేరుకున్నాము.
జ్వాలాముఖి పుట్టి పెరిగిన పరిసరాలు- వైష్ణవ సాంప్రదాయం గురించి ఇక్కడ ప్రస్తావించాలి. హైద్రాబాద్‌లోని సీతారామ్‌బాగ్‌లో వున్న సంస్కృ త కళాశాల, ప్రాచీన దేవాలయం, దేవాలయం చుట్టూ పేద వైష్ణవ కుటుంబాలు, తమిళ బ్రాహ్మణ పూజారులు, వారి నియమ నిష్టలతో కూడిన ఆచార వ్యవహారాలు- అక్కడే ఈ రాఘవాచారితోపాటు నివాసముంటు న్న కె.కె.రంగనాథాచార్యుల కుటుం బం- కె.కె.ఆర్ చిన్నాన్న సంస్కృత విద్వాంసులు, ఒక పీఠాధిపతి. నాన్నగారు అడ్వకేట్.
జ్వాల నివాసమున్న రెండు గదుల ఇరుకైన పెంకుటిల్లు- ఆవరణలో పెద్ద చింతచెట్టు- దేవాలయ ప్రాకారాల మధ్య, ప్రవేశ ద్వారం పక్కన కె.కె.ఆర్ రోజూ తాడు ఆసరాగా ఇరుకైన మెట్ల మీదుగా చేరుకునే చిన్నగది. అటు దూరంగా పెద్ద బావి.. పక్కనే పొలాలు.. ఈ వాతావరణంలో పురోహితులతో అక్కడి పేద వైష్ణవ కుటుంబాల నివాస గృహాల హక్కుల కోసం ఒక సుదీర్ఘ న్యాయపోరాటం!
మేము ఎ.ఒ.సి.లో ఉద్యోగం చేస్తున్నకాలంలో, సాయం కళాశాలలో డిగ్రీలో చివరి సంవత్సరం- అప్పుడే నా ప్రేమ వివాహం 1963లో! కులాంతర వివాహం, పైగా అమ్మాయి ఇంట్లో చెప్పకుండా వచ్చేసింది.. ఇక ఆ రహస్య వివాహానికి జ్వాలాముఖి అన్నివిధాలా తోడ్పడి యాకుత్‌పురాలోని ఆర్యసమాజ్ మందిర్‌లో వివాహం జరిగించాడు. విజయవాడ దాకా తోడు వచ్చి నన్ను-యామినిని బెంగుళూర్ హానిమూన్‌కు పంపించేసాడు.
ఆ తర్వాత మా కుటుంబాల ఆత్మీయ సంబంధాలు ఎంతో ఆప్యాయంగా సాగిపోయిన దశలోనే మా పిల్లల కులాంతర వివాహాలకు ఆయన నిర్వాహకుడు. ఆయన పిల్లల కులాంతర- మతాంతర వివాహాలకు నేను నిర్వాహకుడిగా..!
ఎ.ఒ.సి. నుంచి ఉద్యోగాలు మారిపోయిన తర్వాత మా జీవన పోరాటాలు అనేక రకాల వొడిదొడుకులకు లోనైపోయాయి. ఎమ్.హెచ్.కేశవరావు అనే నగ్నముని చొరవతో 'దిగంబర కవులు'గా మేమంతా పరిణామం చెందాము. ఎక్కడా నాయకత్వం గొడవ లేకుండా పరస్పరం నేర్చుకుంటూ విమర్శించుకుం టూ ఆబిడ్స్‌లోని మా సంచాలకుడు సుబ్రహ్మణ్యం సెంట్రల్ పాయింట్ గది లో, ఓరియంటల్ హోటల్, కింగ్ సర్కి ల్ స్థావరాలుగా మూడు సంపుటాల ఆవిర్భావం. మిత్రులు కె.కె.ఆర్ ఈ పరిణామాలన్నింటికి ప్రత్యక్ష సాక్షి. ఆయన జ్వాలకు బాల్య మిత్రుడు. 'దిగంబర కవుల' మూడో సంపుటి విశాఖలో ఆవిష్కరణ సందర్భం- ఆంధ్ర యూనివర్సిటీ విద్యార్థుల మధ్య జ్వాల ప్రసంగం.. డాక్‌యార్డ్‌లో కార్మికుల సమక్షంలో మా కవితా పఠనం మరచిపోలేని అనుభవాలు. అప్పుడే అనిపించింది వచన కవితా ప్రక్రియలో కూడా సరైన శైలీ విన్యాసంతో రాసి, గొంతెత్తి నాటకీయంగా కవితలను చదివి కార్మిక కర్షకులను కూడా మెప్పించవచ్చని!
ఇక 1969-70 మధ్య దేశవ్యాప్తంగా సాగిన లెనిన్ శతజయంతి ఉత్సవాలు, సభలు, సమావేశాలు ఒక పెద్ద మలుపు. 'దిగంబర కవుల' మూడు సంపుటాల చింతనలో ఈ దశలోనే మార్క్సిస్టు అవగాహన మరింత గాఢతను సంతరించుకుంది. మేము ఇటు హైద్రాబాద్ మొదలు కరీంనగర్, కాకినాడ, విశాఖ తదితర ప్రాంతాల్లో లెనిన్ శత జయంతి సభల్లో పాల్గొని, కవితలు చదివి ఉపన్యసించి తీవ్రమైన వాద వివాదాల, సందేహ సమాధానాల అనుభవాలతో ప్రజల నుంచి ఎంతో నేర్చుకున్నాము.
ఆ తర్వాత ఉస్మానియా యూనివర్సిటిలో విప్లవ భావజాలంతో ముందుకొచ్చిన పిడిఎస్‌యు విద్యార్థి నాయకుడు జార్జిరెడ్డి ఆహ్వానం మేరకు ఓ.యు సైన్స్ కాలేజీలో జ్వాల ప్రసంగం విద్యార్థులను ఎంతో ఆకట్టుకుంది. మమ్మల్ని కాలేజీ ఉపన్యాసాలకు పిలిస్తే బాంబులతో వస్తారని ఆర్ఎస్ఎస్ అనుయాయులు (ఎబివిపి) కాలేజీ ప్రిన్సిపాల్‌కు ఫోన్ చేసారు. అప్పుడు జ్వాల ప్రిన్సిపాల్ సమక్షంలోనే తనదైన శైలిలో ప్రసంగిస్తూ జేబుల్లోంచి కవితలు తీస్తూ, మేము బాంబులతో వస్తే పరిణామాలు మరో విధంగా వుండేవని చమత్కరించాడు.
నేనూ జ్వాల 1970 జనవరి తొలి రోజుల్లో అఖిల భారత ఒడియా (బరంపురం) యువ రచయితల మహాసభల్లో పాల్గొని విశాఖ చేరుకున్నాము. అప్పుడే శ్రీశ్రీ షష్టిపూర్తి ఉత్సవాల సంరంభం. ఆ శ్రీశ్రీ సన్మాన సభలో అంతకు మొదలు మేధావులకు విద్యార్థుల సవాల్ కరపత్రం సంచలనం కలిగించింది. అక్కడ ఉద్వేగంతో ప్రసంగించిన జ్వాలాముఖి వ్యాఖ్యానాలు తీవ్రమైన చర్చకు దారి తీసాయి. ఆ సాయంత్రం యూనివర్సిటీ ఆరుబయట రంగస్థలంలో విద్యార్థులు ఏర్పాటు చేసిన ప్రత్యేక సమావేశం (విద్యార్థి యూనియన్ ప్రారంభోత్సవం)లో శ్రీశ్రీ, కెవిఆర్, కొకు, రావిశాస్త్రి తదితరులు పాల్గొన్నారు. మూడు తరాలమధ్య సాగిన ఒక సంభాషణగా ఆనాటి ప్రసంగాల్లో జ్వాల ఉత్తేజకరమైన ప్రసంగం మా కవితాపఠనం మరో సంచలనం. అధ్యక్షత వహించిన సీనియర్ ప్రొఫెసర్, అర్థ శాస్త్ర నిపుణుడు సర్వేశ్వరరావుగారితో అదే వేదికపై మా వివాదం!
విప్లవ రచయితల సంఘం ఆవిర్భావంలో మా పాత్ర ఏమిటో అం దరికీ తెలుసు. ఆ తర్వాత పౌర హక్కుల కోసం శ్రీశ్రీతో పాటు ఆంధ్రప్రదేశంతా తిరిగాము. కెవిఆర్ సంపాదకత్వంలో వచ్చిన 'ఝంఝ' కవితా సంకలనం నిషేధం.. వెనువెంటే పిడి ఆక్ట్ కింద జ్వాలాముఖి, చెరబండరాజు, నన్ను ఆనాటి ప్రభుత్వం అరెస్టు చేసి ముషీరాబాద్ జైలులో నిర్బంధించింది. ఆ నిర్బంధాన్ని మేము హైకోర్టులో సవాలు చేయగా, న్యాయమూర్తుల చారిత్రాత్మక తీర్పుతో విడుదలై వచ్చాము.
విరసం నుంచి మా రాజీనామా, జనసాహితి స్థాపన మొదలైనవన్నీ మరికొన్ని ఘట్టాలు. జ్వాల నాతోపాటు ఒపిడిఆర్, గ్రామీణ పేదల సంఘం, భారత చైనా మిత్రమండలి, ఆం.ప్ర. కుల నిర్మూలన సంఘం అగ్రస్థానంలో వుండి క్రియాశీలక పాత్రను నిర్వహించాడు. విప్లవ నాయకులు కామ్రేడ్ తరిమెల నాగిరెడ్డి, దేవులపల్లి వెంకటేశ్వరరావు ప్రభావం రాజకీయ స్పష్టతనిచ్చింది.
సభలు-సమావేశాలు- ఉపన్యాసాల మూలంగా తన పుస్తక ప్రచురణను నిర్లక్ష్యం చేసాడు. 1971లో వచ్చిన 'ఓటమి తిరుగుబాటు' తర్వాత మళ్లీ మరో సంపుటిని ప్రచురించలేదు. 'వేలాడిన మందారం' నవల, హైదరాబాద్ కథలు వున్నాయి. ఆయన నిశిత వివేచనతో రాసిన సాహిత్య వ్యాసాలు సంపుటిగా రావలసి వుంది. వ్యక్తిత్వ దృష్ట్యా స్నేహశీలీ, ఆర్ద్ర హృదయుడు, భోజన ప్రియుడు, ఎక్కడ అన్యాయం జరిగినా ప్రతిస్పందించిన సాహితీవేత్త.
సభలు - సమావేశాలు - ఉపన్యాసాల మూలంగా తన పుస్తక ప్రచురణను నిర్లక్ష్యం చేసాడు. 1971లో వచ్చిన 'ఓటమి తిరుగుబాటు' తర్వాత మళ్లీ మరో సంపుటిని ప్రచురించలేదు. 'వేలాడిన మందారం' నవల, హైదరాబాద్ కథలు వున్నాయి. ఆయన నిశిత వివేచనతో రాసిన సాహిత్య వ్యాసాలు సంపుటిగా రావలసి వుంది.
- నిఖిలేశ్వర్
Friday, December 05, 2008
Friday, November 28, 2008
Lanco planing to shift to Delhi..?
It is the authenetic information that Lanco Group is thinking of shifting its head office from hyd to Delhi as they came to the conclusion Telangana is inevitable. In todays Directors & GMs meeting this discussion took place. Still the meeting is continuing. I will try to update u with further info, If a get any. This news is not yet reached media.
-naveen
-naveen
Thursday, November 27, 2008
Wednesday, November 26, 2008
తెలంగాణ ఇంకెంత దూరం? -ఎ.కృష్ణారావు
ఇప్పుడిక తెలంగాణ కేవలం టిఆర్ఎస్‌కు సంబంధించిన అంశం కాదు. మిగతా పార్టీలు కూడా ఈ ఎజెండాను చేపట్టాయి. ఇక కాంగ్రెస్ మాత్రమే ఒక నిర్దిష్టమైన ప్రకటనతో ముందుకు రావలసి ఉంది. కాంగ్రెస్ అధిష్ఠానం తీసుకునే నిర్ణయం గురించి వైఎస్‌కు ఎక్కువ తెలుసా, కెసిఆర్‌కు ఎక్కువ తెలుసా అనేది కొద్ది రోజుల్లో తేలనుంది.
తెలంగాణ రాష్ట్ర సమితి అధ్యక్షుడు కె. చంద్రశేఖర రావు గత నాలుగున్నరేళ్లుగా చెబుతున్న మాటలు వింటుంటే తెలంగాణ రాష్ట్రం ఈ పాటికి లెక్కలేనన్ని సార్లు ఏర్పడే ఉండాలి. ఆయన మాట్లాడుతున్న కొద్దీ తెలంగాణ రాష్ట్రం ఏర్పాటు మరింత దూరం కావడమే కాని సమీపం అయ్యే అవకాశాలు కనపడడం లేదు. 2004 ఎన్నికల్లో విజ యం సాధించిన నాటినుంచీ టిఆర్ఎస్ అధినేత తెలంగాణ రేపో మాపో వస్తున్నట్లు మాట్లాడుతున్నారు. కనీస ఉమ్మడి కార్యక్రమంలో తెలంగాణ అంశాన్ని పేర్కొనడం, రాష్ట్రపతి అబ్దుల్ కలామ్ ఉభయ సభలనుద్దేశించి చేసిన ప్రసంగంలో తెలంగాణ అంశాన్ని ప్రస్తావించడంతో కెసిఆర్ ఎంతో ఉప్పొంగిపోయారు. ఆరునెలల్లో తెలంగాణ వస్తుందని చెప్పారు. ఒక ఏడాది తన జన్మదినం రోజు కాంగ్రెస్ అధ్యక్షురాలు సోనియాగాంధీ టె లిఫోన్ చేసి శుభాకాంక్షలు తెలుపగానే ఆయన సంతోషానికి పట్టపగ్గాలు లేవు.
తెలంగాణ ఆమె ఇచ్చేసినట్లేనని ఊరందర్నీ పిలిచి మరీ చెప్పారు. కానీ ఎక్కడా ఉలుకూ పలుకూ వినపడకపోవడంతో యుపిఏలో భాగస్వామ్య పార్టీలన్నీ ఒక ఒత్తిడి గ్రూప్‌గా మారి తమ సమస్యలపై డిమాండ్ చేసేందుకు కేంద్రంపై ఒత్తిడి తెస్తున్నాయని ప్రకటించారు. కాని ఆ వెంటనే యుపిఏ మిత్రపక్షాలు ఈ విషయం ఖండించాయి. చివరకు తెలంగాణకోసం రోజంతా నిరాహార దీక్ష జరిపి యుపిఏ నుంచి వైదొలగవలసి వచ్చింది. అప్పటినుంచీ ఇప్పటివరకూ యుపిఏతో కానీ కాంగ్రెస్‌తో కానీ ఆయనకు సంబంధాలు లేవు. ఇక కాంగ్రెస్ అధ్యక్షురాలు సోనియాగాంధీతో సహా రాష్ట్ర నేతలవరకూ ఆయన విమర్శించని కాంగ్రెస్ నాయకుడంటూ లేరు. చివరకు రెండవ సారి జరిగిన రాజీనామాల ప్రహసనం తర్వాత జరిగిన ఉప ఎన్నికల్లో ఆయన కాంగ్రెస్ పార్టీతో ఎన్నికల్లోనే నేరుగా ఢీకొన్నారు. 2004 ఎన్నికలతో పోలిస్తే ఆయన రెండు లోక్‌సభ సీట్లు, 11 అసెంబ్లీ సీట్లు కోల్పోయారు.
కాంగ్రెస్ మూలంగా ఎంతో నష్టం చెందినప్పటికీ ఆయనకు ఆ పార్టీపై ప్రేమ ఇంకా పోయిన ట్లు లేదు. తెలంగాణ విషయంలో కాంగ్రెస్ అధిష్ఠానం సానుకూల నిర్ణయం తీసుకుంటుందనే ఆత్మ విశ్వాసం తెలంగాణ కాంగ్రెస్ నేతల్లో కంటే కెసిఆర్‌కే ఎక్కువగా ఉన్నట్లు కనపడుతోంది. 'అయిపోయింది బ్రదర్, సోనియాగాంధీ తెలంగాణకు అనుకూలంగా నిర్ణ యం తీసుకున్నారు. అసెంబ్లీలో తీర్మానం, పార్లమెంట్‌లో బిల్లు పెట్టడం ఖాయం. అంతా డిసెంబర్ చివరికల్లా పూర్తవుతుంది. ఎన్నికల తర్వాత ఆంధ్రా ముఖ్యమంత్రి, తెలంగాణ ముఖ్యమంత్రి వేర్వేరుగా ప్రమాణ స్వీకారం చేస్తారు.' అని కెసిఆర్ ప్రకటించిన తీరు చూసి కాంగ్రెస్ నేతలు, పత్రికా ప్రతినిధులు సైతం నివ్వెరపోయారు. ఢిల్లీకి అడపా దడపా వచ్చే పిసిసి అధ్యక్షుడు డి. శ్రీనివాస్ సైతం ఇంత ధీమా ఏనా డూ వ్యక్తం చేయలేదు. కాని కెసిఆర్ ప్రకటన విన్న తర్వాత తెలంగాణ కాంగ్రెస్ నేతలకు సైతం ఆత్మ విశ్వాసం వచ్చిందనడంలో అతిశయోక్తి లేదు.
ఏమైనా కెసిఆర్ ఆశాజీవి అనడంలో సందేహం లేదు. ఆశా జీవి తన ఆశలతో తనను తాను మాత్రమే కాక ఇతరులు కూడా పుంజుకునేలా చేస్తాడు. ఎన్ని ఢక్కామొక్కీలు తిన్నా, ఎదురు దెబ్బలు ఎదుర్కొన్నా, కెసిఆర్ గత నాలుగున్నరేళ్లుగా తెలంగాణ అంశాన్ని ఏదో రకంగా సజీవంగా ఉంచడంలో కృతకృత్యుడయ్యారు. తెలంగాణ ప్రయోగంలో కెసిఆర్ విజయవంతం అయ్యాక, టిఆర్ఎస్‌తో పొత్తు ఏర్పరచుకొని కాంగ్రెస్ అధికారంలోకి వచ్చిన తర్వాత తెలంగాణ అంశం నిత్యం చర్చనీయాంశం అయ్యింది. ఈ ఘనత కెసిఆర్‌కు దక్కిందనడం కూడా సత్యదూరం కాదు. పత్రికల్లో, టెలివిజన్ ఛానల్లో రాజకీయ నాయకుల వ్యాఖ్యల్లో తెలంగాణ అన్న పదం దొర్లని రోజంటూ లేదు. కెసిఆర్ ప్రయో గం విజయవంతం అయిన తర్వాతనే ఆయన బాణీని విజయశాంతి, దేవేందర్ గౌడ్ అందుకునే ప్రయత్నం చేశారు. ఎవరు వచ్చినా కెసిఆర్ తెలంగాణకు ప్రధాన రాజకీయ వాణిగా ఉండిపోయారు.
తెలంగాణ కళాకారులు, మేధావులు ఉత్సాహంగా పనిచేసేందుకు ముందుకు వచ్చారు. ఆయన పనితీరుపై ఎన్ని విమర్శలు వచ్చినా, ఎందరు లోపా లు ఎత్తి చూపినా, మరెందరో దూరమైనా కెసిఆర్ శైలిలో మార్పు లేదు. ఆయన మాట్లాడే ధోరణిలో తేడా లేదు. టిఆర్ఎస్ నిర్దిష్టంగా ఒక వ్యవస్థీకృత రూపంగా బలపడి, ప్రజల్లోకి చొచ్చుకుపోయి, ఉధృతంగా ఉద్యమాలు చేపట్టకపోయినా తెలంగాణ రాష్ట్ర రాజకీయాల్లో మరుగునపడలేదు సరికదా రాజకీయాల్లో అదొక నిర్ణాయక అంశంగా మారింది. ఉప ఎన్నికల్లో టిఆర్ఎస్ భంగపడడాన్ని పెద్ద విషయంగా మిగతా పార్టీలు భావించడం లేదు. జాతీయ స్థాయిలో బిజె పి పూర్తిగా తెలంగాణకు అనుకూలంగా మారింది. వామపక్షాలు కూడా తెలంగాణ అంశాన్ని భుజాన వేసుకునేందుకు సిద్ధపడ్డాయి. టిడిపి తెలంగాణ రాష్ట్రానికి అనుకూలంగా ప్రణబ్ కమిటీకి నివేదిక సమర్పించడం గుర్తించదగ్గ పరిణామం. కొత్తగా ఏర్పడ్డ ప్రజారాజ్యం కూడా తెలంగాణ రాష్ట్రానికి సానుకూలత ప్రకటించింది. ఇప్పుడిక తెలంగాణ కేవ లం తెలంగాణ రాష్ట్ర సమితికి సంబంధించిన అంశం కాదు. మిగతా పార్టీలు కూడా ఈ ఎజెండాను చేపట్టాయి.
ఇక కాంగ్రెస్ మాత్రమే ఒక నిర్దిష్టమైన ప్రకటనతో ముందుకు రావలసి ఉంది. కాంగ్రెస్ కూడా ఈ విషయంపై పునరాలోచించడం లేదనడానికి వీలు లేదు. ఎన్నికల ముందు తెలంగాణ గురించి మాట్లాడినందువల్ల టిడిపి నిర్ణయాన్ని సీరియస్‌గా తీసుకోలేమని ఏఐసిసి రాష్ట్ర వ్యవహారాల ఇన్‌ఛార్జి వీర ప్ప మొయిలీ అన్నప్పటికీ తెలుగుదేశం నిర్ణ యం తర్వాతే కాంగ్రెస్ అధిష్ఠాన వర్గం వైఖరిలో మార్పు వచ్చిందనడంలో సందేహం లేదు. 2004ఎన్నికల్లో కూడా ఎన్నికల ముందే తెలంగాణ అంశాన్ని కాంగ్రెస్ భుజాన వేసుకుంది కదా? అప్పుడు తెలంగాణ గురించి కాంగ్రెస్ ముందుగానే మోసం చేయాలని నిర్ణయించుకున్నట్లు వీరప్ప మొయిలీ మాటలను బట్టి అర్థం చేసుకోవాల్సి ఉంటుంది. రాజకీయాల్లో ఉన్నప్పుడు తెలంగాణతో సహా అన్ని అంశాలను రాజకీయ పార్టీలు తమ కు అనుకూలంగా ఉపయోగించుకోవాలనుకోవడంలో తప్పేమీ లేదు. కాంగ్రెస్‌కు ఇప్పుడు తెలంగాణ ఒక రాజకీయాంశం కాదని అనుకుంటే అది వేరే సంగతి. అయితే ఎట్టి పరిస్థితుల్లోనూ కేంద్రంలో మళ్లీ యుపిఏ అధికారంలోకి రావాలని కాంగ్రెస్ అ«ధ్యక్షురాలు భావిస్తున్నారు.
సాధ్యమైనంత మేరకు పొత్తులు పెట్టుకుని యుపిఏను బలోపేతం చేయాలని ఆమె ఉద్దేశం. గత ఎన్నికల్లో పొత్తులు బలంగా లేనందువల్లనే ఎన్‌డిఏ అధికారంలోకి రాలేకపోయిన విషయం ఆమెకు తెలుసు. పొత్తుల విషయంలో తాము తక్కువ అంచనా వేసినందువల్లనే అధికారంలోకి రాలేకపోయామని బిజెపి అగ్రనేత అద్వానీ తన ఆత్మకథలో సైతం అంగీకరించారు. రాష్ట్రానికి సంబంధించి కాంగ్రెస్ పొత్తు ఏర్పర్చుకోదగ్గ ప్రధాన పార్టీ టిఆర్ఎస్ మాత్రమే. ఆపార్టీతో పొత్తు ఏర్పర్చుకోవాలంటే తెలంగాణపై నిర్దిష్ట చర్యలు తీసుకోవాలి. ఈ విషయంపై కాంగ్రెస్‌లో తర్జన భర్జనలు జరుగుతున్నాయి. ఇప్పటికే ముఖ్యమంత్రి వైఎస్ రాజశేఖర్ రెడ్డిని ఒక సారి ఢిల్లీ పిలిచి ప్రధానమంత్రి మన్మోహన్ సింగ్, కాంగ్రె స్ అధ్యక్షురాలు సోనియాగాంధీ, ఇతర కోర్ కమిటీ సభ్యు లు చర్చించారు.
మళ్లీ తాజాగా ఈ విషయం చర్చించేందుకు ముఖ్యమంత్రి మంగళవారం ఢిల్లీ వచ్చారు. గత ఎన్నికలతో పోలిస్తే వైఎస్ ఈ సారి కాంగ్రెస్ వి«ధాన నిర్ణయంలో కీలక పాత్ర పోషించనున్నారు. తెలంగాణపై నిర్ణయం తీసుకుంటే తలెత్తే సమస్యల గురించి ఇప్పటికే ఆయన అధిష్ఠానానికి వివరించారు. తెలంగాణపై నిర్దిష్టమైన నిర్ణయం తీసుకోకపోయినా, టిఆర్ఎస్‌తో పొత్తు ఏర్పర్చుకోకపోయినా కాంగ్రెస్ విజయానికి ఢోకా ఉండదనేది ఆయన ఆత్మ విశ్వాసం. కాంగ్రెస్ అధిష్ఠానం తీసుకునే నిర్ణయం గురించి వైఎస్‌కు ఎక్కువ తెలుసా, కెసిఆర్‌కు ఎక్కువ తెలుసా అనేది కొద్ది రోజుల్లో తేలనుంది.
(ఆంధ్రజ్యోతి ఢిల్లీ ప్రతినిధి)
26 నవంబర్ 2008
.
Saturday, November 22, 2008
SIMI never had any relation with Jamaat-E-Islami - Jamaat President Syed Jalaluddin Umari
Syed Jalaluddin Umari is the President (amir) of the Jamaat-e Islami Hind, one of the largest and most influential Islamic organizations in India . In this interview with Yoginder Sikand he talks about the recent wave of terror attacks in India , attacks on Muslims and on moves to set up a Muslim political party in the country.By Yoginder Sikand
Q: What do you have to say about the recent wave of bomb blasts
across India , which the media and the intelligence agencies have sought to blame Muslims for?
A: Soon after the deadly state-sponsored anti-Muslim pogroms in Gujarat in 2002 there was a sort of lull in communal violence and disruptive acts, but now, over the last year or so, suddenly blasts are happening in various parts of the country, causing widespread death and destruction and indiscriminate arrests, mainly of Muslim youths. The state agencies, the police and the media have sought to blame Muslims for all these disruptive acts, but, as the recent revelations about the role of Hindutva groups in the Malegaon and Modassa incidents clearly shows, this accusation appears to have little merit. In the wake of blasts across India, scores of Muslims have been targeted, picked up by the police, and tortured, and the law has not been allowed to take its proper course. All that we have, in the vast majority of cases, are confessions probably forcibly procured by the police from those arrested, and this cannot be adduced as proof in any court of law. Yet, the media takes these confessional statements extracted under duress as gospel truth and has been engaged in a concerted campaign to brand Muslims as terrorists.
Q: So, do you mean to say that Muslims might not be responsible for these various blasts, contrary to what the media and the intelligence agencies allege?
A: I am not saying that there might not be even a single Muslim who could engage in disruptive activities. But I strongly feel, and this some sections of the media are themselves now saying, that these blasts might have been perpetrated by fiercely anti-Muslim groups, by radical Hindutva outfits or their activists, who seek, along with the media and the intelligence agencies, to blame Muslims for them so that Islam and Muslims get a bad name. They want to thereby divide the people of India against each other, widen communal polarisation, create anti-Muslim hysteria, and consolidate a Hindu vote-bank, particularly keeping in mind the coming elections. Anyone with a bit of commonsense must certainly wonder why Muslims would engage in such activities when they cause grave harm and damage to Muslims themselves, because after these blasts it is inevitably Muslims alone who are arrested or gunned down in fake encounters and who have to suffer increasing suspicion and hatred from other communities. And then several of these blasts have taken place in Muslim localities, even in mosques, dargahs and Muslim graveyards, where those killed and injured have been wholly Muslims. Why on earth would Muslims target their own people? Why are the police and the media not coming out in the open about the evidence of militant Hindutva groups and activists being involved in several terrorist attacks and bomb blasts? Why is this not being branded or described as terrorism?
I must also state here that all Indian Muslim organizations and notable leaders have openly and forcefully condemned all these disruptive acts, no matter who their perpetrators might be. These activities harm our country, kill innocent people, Hindus, Muslims and others, and do the most damage to Muslims, because it is Muslims who inevitably bear the brunt of the wrath of the police, the intelligence agencies and the media in the aftermath of these incidents even when they are not behind them.
We demand a proper and fair investigation into all such incidents. But is this being done? I regret to say it is not. Take the case of the recent killing of two Muslim youth in Batla House in New Delhi . Muslim as well as secular human rights organizations are raising serious questions about the police's version of the story, and they are demanding a proper investigation of the incident. This is a purely democratic demand, but why is it that this is not conceded? Are the authorities afraid that such an investigation might reveal the police's version to be false? To claim, as those who oppose this sort of investigation say, that this would result in the lowering of the morale of the police is completely bizarre.
Q: What, then, do you think is the way out?
A: We want the law to take its proper course. We want the legal process to be allowed to properly function. Unfortunately, however, this is not happening in scores of cases. Muslims are being arbitrarily arrested and branded, by the police, intelligence agencies and the media, as terrorists, though the courts as yet have not delivered any judgment. Our point is that if any persons, no matter what their religion, or if any organization, irrespective of whichever community it is associated with, are proved, after proper investigation, to be indeed involved in these blasts, they must be punished according to the law.
Q: What do you feel about the charges about the banned Students' Islamic Movement of India (SIMI) being behind these blasts? After all, at one time, the SIMI was the youth wing of the Jamaat-e Islami.
A: It should be clear that SIMI was never a wing of the Jamaat. Jamaat has its own wing, the SIO (formed in 1982). In 1992, the Iqdam-e-Ummat conference was organized by SIMI in Mumbai. There the SIMI activists used intemperate language. Then the Jamaat-e Islami Hind decided that henceforth no Jamaat representative would attend any SIMI meetings. This was done to emphasize the Jamaat's stand that the language used by Muslims must be proper and balanced. Prior to this, we had tried to make the SIMI realize that their immature approach was wrong, and under the circumstances it was unrealistic and impractical as well and not in accordance with the Islamic temperament.
However the ground reality is that even before the ban on the SIMI, its influence was rather limited. It was not the hugely influential movement that the media makes it out to be. Moreover as journalists such as Ajit Sahi of Tehelka have shown, no case of SIMI activists being involved in any illegal or disruptive acts has ever been proved in any court. If SIMI was really wedded to terrorism, as is being alleged, then why is it that when it was not banned it did not engage in such activities, and that after the ban, when its wings were clipped, its offices sealed, many of its activists arrested and others who had been associated with it closely watched by intelligence agencies, it was allegedly able to mastermind all these deadly blasts across the country? This question must be asked, but, of course, the media is not asking it.
Q: But surely the SIMI's radical rhetoric was inflammatory and pernicious. Its call for armed jihad, its visceral hatred for and opposition to democracy, secularism and the concept of the nation-state and its appeal for establishing a Caliphate in India naturally made it seen by many Indians, including Muslims, as very dangerous. In this sense, it was akin to some extreme radical Islamist groups in the Arab world. What do you have to say about this sort of approach?
A: Any immature approach is of course wrong and completely impractical and, moreover, it is counter-productive. However, you must realize that much of the SIMI's rhetoric was limited to raising slogans. Islamic movements across the world have increasingly begun to avoid empty rhetoric. They know that any immature action leads to harsh suppression. Islamic movements in various countries are clearly realizing that the only practical avenue before them is through peaceful mass movements which could engage in democratic politics and in elections to present their agenda and win public support. Well-known Islamic parties such as the Jamaat-e Islami of Pakistan and Bangladesh, the Ikhwan ul-Muslimin in Egypt, the Refah Party in Turkey and so on are routinely taking part in elections and seeking peaceful means to come to power. They de facto recognize the existing secular and democratic Constitutions, even though they may not be Islamic Constitutions. Seeking to gain public acceptance and support by participating in elections and using peaceful means is their method.
Q: So, are you suggesting that the radical approach of extremist groups such as Hizb ut Tahrir in the Arab world and Central Asia or the SIMI, which aimed to capture political power through violence to establish what they call an Islamic state, is wrong?
A: To shun peaceful mass movement and adopt coercion is entirely impractical and counter-productive, as I earlier mentioned. As I said, only through peaceful means one may seek to bring about the desired change. However your perception that SIMI aimed to capture power through violence is entirely wrong. Participating in democratic elections is certainly one possibility before the Islamic parties. It is a different matter that when in some countries an Islamic party wins the elections the West (which otherwise keeps harping about democracy) makes sure that such a party does not actually come to power. The instances of Turkey and Algeria can be seen in this context. But even if this happens, there is no practical alternative to the peaceful movement method. After all, how long can the West succeed in denying Muslim masses the regimes that they democratically wish to elect?
Q: In the wake of the terror attacks and bomb blasts across India and the growing hounding of Muslims, what political course would you personally and as head of the Jamaat-e Islami Hind suggest for the Indian Muslims to follow, especially with regard to the forthcoming Parliamentary elections?
A: I would advise Muslims to refrain from emotionalism and seek to struggle for their rights using all available peaceful and legal means. They must desist from any illegal or disruptive activity. In general, they should seek to create avenues of dialogue and build bridges with non-Muslims, including with the people in the media and in political field with genuine commitment to democracy and justice. The Jamaat, along with some other Muslim groups, has been trying to push a constructive agenda forward in the recent past. We have called a meeting that is to be convened soon of leaders of various political parties other than the Congress and BJP and social and human rights activists in Delhi to discuss such an agenda.
All this while, Muslims have been treated as a captive vote-bank of the Congress Party, but, as the ongoing repression of Muslims even in many Congress-ruled states shows, this party has done little for Muslims. In the wake of the disruptive acts and the consequent large-scale persecution of hapless Muslims, the Congress has taken no positive measures at all. It maintains a studious silence, for fear of losing Hindu votes to the BJP. It could have, if it had wanted to, prevented the targeting of Muslims, but it did not do so. Now it is making some feeble attempts to regain Muslim votes before the coming elections by talking of the Hindutva terrorists who are said to be behind the Malegaon and Modassa blasts, but all this while it has remained silent on the ongoing repression of Muslims. Because of this, many Muslims think that as far as Muslim issues are concerned there is little difference between the Congress and the BJP.
My advice to Muslims, and this is also what I think most Muslims would themselves do on their own, is that in states where there is a realistic alternative available to both the Congress and the BJP, Muslims should prefer this alternative, and where there is no such credible alternative they might consider the Congress. This would not be because of any great enthusiasm for that party's record but simply a matter of compulsion.
Q: In this regard, what do you have to say about ongoing talk about setting up of a Muslim political party in India ? According to some sources, the Jamaat-e Islami Hind is also thinking of entering politics.
A: We feel that in today's national and international context, particularly in the face of mounting anti-Islamic and anti-Muslim prejudice, when even legitimate grievances of Muslims are ignored, there is a pressing need for Muslims to make their presence felt in the political realm as well. This can take the shape of a lobby, an opinion-building group or a political party, and through this sort of effort Muslims might be able to talk more effectively with various political parties and present their views and concerns. As to the exact shape this effort will take, we do not really know for sure at the moment. It may well be in the form of a political party with its own agenda. It will work out how best to relate to other parties and to marginalized communities. I don't think such a party may emerge before the coming Parliamentary elections early next year because the time left now is too short. I think that till then the Jamaat will continue with its present policy of seeking to present its views and concerns to various political parties. It will work for the cause of genuine democracy, for equal treatment by the state of all citizens, for social justice for all marginalized communities, such as Dalits, Christians, Sikhs as well as Muslims, and for countering communal fascism.
Q: All these years the Jamaat has stayed aloof from politics. How and why is it that now it wants to become actively politically involved?
A: It is not true to say that we have remained aloof from politics. We understand Islam to be a code of life, which talks about not only prayer and fasting but also about all social and collective affairs, including economics and politics. It is a question of how far existing conditions allow us to organize activities representing the collective aspects of Islam. In any case we have been always been open to change in the face of changing political and social conditions. We have always encouraged our members to seek to particularly interact with secular and democratic parties and convey the Jamaat's views. In view of the mounting anti-Muslim prejudice and attacks on the community and of concerted efforts by powerful fascist groups to practically turn Muslims into second-class citizens by destroying their religious identity, Muslims need to be politically more active. This could take the form of a separate political party which the Jamaat might wish to help form.
Q: What sort of issues would this party take up?
A: As I said, we have not discussed this in detail so far, and it would take a while for things to finally crystallize. The main agenda for the party, if it comes into being, would be working for social justice and genuine democracy, not for Muslims alone but of all communities and sections who might be facing various forms of persecution. This party would not be associated with the Jamaat alone. In any case, the Jamaat would continue to engage in its primary work, of education, propagation and social change. We would like other Muslim groups and organizations to join the party if it comes into being, based on a common minimum agenda, although the Jamaat might have to play a leading role in establishing and guiding it.
Q: What do you have to say about the recent wave of bomb blasts
across India , which the media and the intelligence agencies have sought to blame Muslims for?
A: Soon after the deadly state-sponsored anti-Muslim pogroms in Gujarat in 2002 there was a sort of lull in communal violence and disruptive acts, but now, over the last year or so, suddenly blasts are happening in various parts of the country, causing widespread death and destruction and indiscriminate arrests, mainly of Muslim youths. The state agencies, the police and the media have sought to blame Muslims for all these disruptive acts, but, as the recent revelations about the role of Hindutva groups in the Malegaon and Modassa incidents clearly shows, this accusation appears to have little merit. In the wake of blasts across India, scores of Muslims have been targeted, picked up by the police, and tortured, and the law has not been allowed to take its proper course. All that we have, in the vast majority of cases, are confessions probably forcibly procured by the police from those arrested, and this cannot be adduced as proof in any court of law. Yet, the media takes these confessional statements extracted under duress as gospel truth and has been engaged in a concerted campaign to brand Muslims as terrorists.
Q: So, do you mean to say that Muslims might not be responsible for these various blasts, contrary to what the media and the intelligence agencies allege?
A: I am not saying that there might not be even a single Muslim who could engage in disruptive activities. But I strongly feel, and this some sections of the media are themselves now saying, that these blasts might have been perpetrated by fiercely anti-Muslim groups, by radical Hindutva outfits or their activists, who seek, along with the media and the intelligence agencies, to blame Muslims for them so that Islam and Muslims get a bad name. They want to thereby divide the people of India against each other, widen communal polarisation, create anti-Muslim hysteria, and consolidate a Hindu vote-bank, particularly keeping in mind the coming elections. Anyone with a bit of commonsense must certainly wonder why Muslims would engage in such activities when they cause grave harm and damage to Muslims themselves, because after these blasts it is inevitably Muslims alone who are arrested or gunned down in fake encounters and who have to suffer increasing suspicion and hatred from other communities. And then several of these blasts have taken place in Muslim localities, even in mosques, dargahs and Muslim graveyards, where those killed and injured have been wholly Muslims. Why on earth would Muslims target their own people? Why are the police and the media not coming out in the open about the evidence of militant Hindutva groups and activists being involved in several terrorist attacks and bomb blasts? Why is this not being branded or described as terrorism?
I must also state here that all Indian Muslim organizations and notable leaders have openly and forcefully condemned all these disruptive acts, no matter who their perpetrators might be. These activities harm our country, kill innocent people, Hindus, Muslims and others, and do the most damage to Muslims, because it is Muslims who inevitably bear the brunt of the wrath of the police, the intelligence agencies and the media in the aftermath of these incidents even when they are not behind them.
We demand a proper and fair investigation into all such incidents. But is this being done? I regret to say it is not. Take the case of the recent killing of two Muslim youth in Batla House in New Delhi . Muslim as well as secular human rights organizations are raising serious questions about the police's version of the story, and they are demanding a proper investigation of the incident. This is a purely democratic demand, but why is it that this is not conceded? Are the authorities afraid that such an investigation might reveal the police's version to be false? To claim, as those who oppose this sort of investigation say, that this would result in the lowering of the morale of the police is completely bizarre.
Q: What, then, do you think is the way out?
A: We want the law to take its proper course. We want the legal process to be allowed to properly function. Unfortunately, however, this is not happening in scores of cases. Muslims are being arbitrarily arrested and branded, by the police, intelligence agencies and the media, as terrorists, though the courts as yet have not delivered any judgment. Our point is that if any persons, no matter what their religion, or if any organization, irrespective of whichever community it is associated with, are proved, after proper investigation, to be indeed involved in these blasts, they must be punished according to the law.
Q: What do you feel about the charges about the banned Students' Islamic Movement of India (SIMI) being behind these blasts? After all, at one time, the SIMI was the youth wing of the Jamaat-e Islami.
A: It should be clear that SIMI was never a wing of the Jamaat. Jamaat has its own wing, the SIO (formed in 1982). In 1992, the Iqdam-e-Ummat conference was organized by SIMI in Mumbai. There the SIMI activists used intemperate language. Then the Jamaat-e Islami Hind decided that henceforth no Jamaat representative would attend any SIMI meetings. This was done to emphasize the Jamaat's stand that the language used by Muslims must be proper and balanced. Prior to this, we had tried to make the SIMI realize that their immature approach was wrong, and under the circumstances it was unrealistic and impractical as well and not in accordance with the Islamic temperament.
However the ground reality is that even before the ban on the SIMI, its influence was rather limited. It was not the hugely influential movement that the media makes it out to be. Moreover as journalists such as Ajit Sahi of Tehelka have shown, no case of SIMI activists being involved in any illegal or disruptive acts has ever been proved in any court. If SIMI was really wedded to terrorism, as is being alleged, then why is it that when it was not banned it did not engage in such activities, and that after the ban, when its wings were clipped, its offices sealed, many of its activists arrested and others who had been associated with it closely watched by intelligence agencies, it was allegedly able to mastermind all these deadly blasts across the country? This question must be asked, but, of course, the media is not asking it.
Q: But surely the SIMI's radical rhetoric was inflammatory and pernicious. Its call for armed jihad, its visceral hatred for and opposition to democracy, secularism and the concept of the nation-state and its appeal for establishing a Caliphate in India naturally made it seen by many Indians, including Muslims, as very dangerous. In this sense, it was akin to some extreme radical Islamist groups in the Arab world. What do you have to say about this sort of approach?
A: Any immature approach is of course wrong and completely impractical and, moreover, it is counter-productive. However, you must realize that much of the SIMI's rhetoric was limited to raising slogans. Islamic movements across the world have increasingly begun to avoid empty rhetoric. They know that any immature action leads to harsh suppression. Islamic movements in various countries are clearly realizing that the only practical avenue before them is through peaceful mass movements which could engage in democratic politics and in elections to present their agenda and win public support. Well-known Islamic parties such as the Jamaat-e Islami of Pakistan and Bangladesh, the Ikhwan ul-Muslimin in Egypt, the Refah Party in Turkey and so on are routinely taking part in elections and seeking peaceful means to come to power. They de facto recognize the existing secular and democratic Constitutions, even though they may not be Islamic Constitutions. Seeking to gain public acceptance and support by participating in elections and using peaceful means is their method.
Q: So, are you suggesting that the radical approach of extremist groups such as Hizb ut Tahrir in the Arab world and Central Asia or the SIMI, which aimed to capture political power through violence to establish what they call an Islamic state, is wrong?
A: To shun peaceful mass movement and adopt coercion is entirely impractical and counter-productive, as I earlier mentioned. As I said, only through peaceful means one may seek to bring about the desired change. However your perception that SIMI aimed to capture power through violence is entirely wrong. Participating in democratic elections is certainly one possibility before the Islamic parties. It is a different matter that when in some countries an Islamic party wins the elections the West (which otherwise keeps harping about democracy) makes sure that such a party does not actually come to power. The instances of Turkey and Algeria can be seen in this context. But even if this happens, there is no practical alternative to the peaceful movement method. After all, how long can the West succeed in denying Muslim masses the regimes that they democratically wish to elect?
Q: In the wake of the terror attacks and bomb blasts across India and the growing hounding of Muslims, what political course would you personally and as head of the Jamaat-e Islami Hind suggest for the Indian Muslims to follow, especially with regard to the forthcoming Parliamentary elections?
A: I would advise Muslims to refrain from emotionalism and seek to struggle for their rights using all available peaceful and legal means. They must desist from any illegal or disruptive activity. In general, they should seek to create avenues of dialogue and build bridges with non-Muslims, including with the people in the media and in political field with genuine commitment to democracy and justice. The Jamaat, along with some other Muslim groups, has been trying to push a constructive agenda forward in the recent past. We have called a meeting that is to be convened soon of leaders of various political parties other than the Congress and BJP and social and human rights activists in Delhi to discuss such an agenda.
All this while, Muslims have been treated as a captive vote-bank of the Congress Party, but, as the ongoing repression of Muslims even in many Congress-ruled states shows, this party has done little for Muslims. In the wake of the disruptive acts and the consequent large-scale persecution of hapless Muslims, the Congress has taken no positive measures at all. It maintains a studious silence, for fear of losing Hindu votes to the BJP. It could have, if it had wanted to, prevented the targeting of Muslims, but it did not do so. Now it is making some feeble attempts to regain Muslim votes before the coming elections by talking of the Hindutva terrorists who are said to be behind the Malegaon and Modassa blasts, but all this while it has remained silent on the ongoing repression of Muslims. Because of this, many Muslims think that as far as Muslim issues are concerned there is little difference between the Congress and the BJP.
My advice to Muslims, and this is also what I think most Muslims would themselves do on their own, is that in states where there is a realistic alternative available to both the Congress and the BJP, Muslims should prefer this alternative, and where there is no such credible alternative they might consider the Congress. This would not be because of any great enthusiasm for that party's record but simply a matter of compulsion.
Q: In this regard, what do you have to say about ongoing talk about setting up of a Muslim political party in India ? According to some sources, the Jamaat-e Islami Hind is also thinking of entering politics.
A: We feel that in today's national and international context, particularly in the face of mounting anti-Islamic and anti-Muslim prejudice, when even legitimate grievances of Muslims are ignored, there is a pressing need for Muslims to make their presence felt in the political realm as well. This can take the shape of a lobby, an opinion-building group or a political party, and through this sort of effort Muslims might be able to talk more effectively with various political parties and present their views and concerns. As to the exact shape this effort will take, we do not really know for sure at the moment. It may well be in the form of a political party with its own agenda. It will work out how best to relate to other parties and to marginalized communities. I don't think such a party may emerge before the coming Parliamentary elections early next year because the time left now is too short. I think that till then the Jamaat will continue with its present policy of seeking to present its views and concerns to various political parties. It will work for the cause of genuine democracy, for equal treatment by the state of all citizens, for social justice for all marginalized communities, such as Dalits, Christians, Sikhs as well as Muslims, and for countering communal fascism.
Q: All these years the Jamaat has stayed aloof from politics. How and why is it that now it wants to become actively politically involved?
A: It is not true to say that we have remained aloof from politics. We understand Islam to be a code of life, which talks about not only prayer and fasting but also about all social and collective affairs, including economics and politics. It is a question of how far existing conditions allow us to organize activities representing the collective aspects of Islam. In any case we have been always been open to change in the face of changing political and social conditions. We have always encouraged our members to seek to particularly interact with secular and democratic parties and convey the Jamaat's views. In view of the mounting anti-Muslim prejudice and attacks on the community and of concerted efforts by powerful fascist groups to practically turn Muslims into second-class citizens by destroying their religious identity, Muslims need to be politically more active. This could take the form of a separate political party which the Jamaat might wish to help form.
Q: What sort of issues would this party take up?
A: As I said, we have not discussed this in detail so far, and it would take a while for things to finally crystallize. The main agenda for the party, if it comes into being, would be working for social justice and genuine democracy, not for Muslims alone but of all communities and sections who might be facing various forms of persecution. This party would not be associated with the Jamaat alone. In any case, the Jamaat would continue to engage in its primary work, of education, propagation and social change. We would like other Muslim groups and organizations to join the party if it comes into being, based on a common minimum agenda, although the Jamaat might have to play a leading role in establishing and guiding it.
Friday, November 21, 2008
‘Islam will make India progress’ - Former SIMI president Yasin Patel
LIKE MANY OF THE recent ones that have gone before it, 2008 has been a year of fearfully ugly conversations. Sixty years on, as the pieties of a hardwon freedom have faded from view, the idea of India has come to be fought over in increasingly violent terms. Majority versus minority. Hindutva versus Soft Hindutva. Right versus Left. Left versus Far Left. Caste versus Scheduled Caste. Shining India versus Simmering India. Liberals versus Neo-liberals. State versus State. The Centre versus the Rest. And Jihad against it all. Right action has long been forfeited in India. Now, in an increasingly fractured polity, as power becomes ever more difficult to come by, most public figures have dropped even the fig-leaf of temperate speech. Shoot them, burn them, pay them back in the same coin, our leaders urge us. And maddened by their calling, maddened by the absence of the rational voice, like insane flocks behind insane shepherds, we rush to bloody our meadows.What is this sense of rage and hate and injury driving us all? Are there embryonic seeds of genuine grouse beneath all the aggravated rhetoric? Are there real issues to be picked out of the violence swirling around us and examined in calmer, more neutral light? Fixed positions and an unbending sense of righteousness make one dangerously opaque. What makes extremeviews most dangerous is that they are only the amplified face of a vast middle ground that thinks it feels the same injuries. It is a suicidal vanity, then, to label others and stop listening. Provocations, a series of interviews with stakeholders in the ideas of India, speaks to people across trench-lines. Airing our prejudice, triggering conversation. And, with luck, introspection.
Can you begin by telling us a little about your life, and why you came back from the US?
I was born in Ahmedabad in 1968. My father is a religious man and went to the US, but he wanted us to grow up in India so he left us with our grandparents. I was educated in both Islamic and secular studies in Azamgarh. Later, my parents became US citizens and called us there, but I came back. I wanted to be a pilot but also wanted to focus on my religious studies. I went back for college in Chicago and stayed two years but didn’t like it there. I was one of the brightest students in the university but no one would speak to me because I had a beard. And if I raised any questions in the social science class, it was akin to a blast! There used to be a pin-drop silence. I came back to India, got married. In 1984, I came in contact with SIMI and liked it very much because their vision was very close to Koranic ideas. I became an ordinary member; later I was twice president of the Gujarat chapter, and also edited its mouthpiece Islamic Movement from Delhi. After leaving SIMI (it’s mandatory to do that at age 30), I went back to Ahmedabad and opened a printing press. In 2001, because of the charged anti-Islam environment, SIMI got banned. The police started harassing me and closed my press, so I brought my kids to Delhi. Soon after I was arrested under POTA and spent 27 months in jail. The charge against me? I used to be a SIMI activist and had pasted a poster. Though I was no longer part of SIMI, the judge called me an existing SIMI activist because I had taken an oath to remain in the service of Islam and work collectively to establish Islam, and according to him, no collective activity can be unarmed. I was sentenced for seven years.What were these Islamic ideals that attracted you?
Most of all, I liked the approach of the leadership. The Shah Bano case and Muslim Personal Law was being debated at this time. The Supreme Court had made an intervention. I found the SIMI leaders’ speeches to be very rational and thought through. I also liked the fact that they were very bold: they said what they felt. But because they only spoke after deliberation, their words carried weight. This was key to the SIMI ethos. Issues were always debated internally. Discussions might stretch for days, but the attempt was to arrive at a unanimous decision – without pressure, just through extended argument. Elections were also held in a very clean way. I was very attracted by this democratic approach and transparency. In our own society, we had been brought up to have a kind of blind religious faith and bow to tradition and our elders. There was also a gender bias; women were not allowed to study. SIMI challenged all this. It was religious of course, but its beliefs were rationalized. It was not blind faith. When Communism attacked faith on the basis of rationality, it replied in defence of religion, based on rationality. We said we do this for such and such reason. This approach is embedded in the Koran. But the Koran is in Arabic and not everyone understands it. This is why I joined SIMI and though we have had to face so many troubles because of this association, I have no regret. I don’t feel I did anything wrong or hurt anyone. Or that we did anything that would divide society or the country.
SIMI had a poster which read “No Democracy. No Nationalism. No Secularism. Only Islam”. Many would see this as shocking and anti-India. You assert you are not. So what was your thinking behind this?
Our fundamental premise is that this world is not self-created. This complex universe, full of such powerful energies -- it would all implode with even the slightest mismanagement. But everything in Nature happens with such precision, everything works according to its function. This tells us that there is something governing and controlling it all –we believe this is Khuda. He has not just created us, he has told us our function. If you go against the ordained functions, there will be upheaval in society. Of all creation, only human beings have the freedom of choice. But Islam directs that choice. A man who is thirsty will seek water: if he doesn’t get clean water, he will drink drain water, but water he will seek. In the same way if human beings won’t accept god as god, he will turn to his race, but he will seek direction from something to make his choices. When you make a choice, you have to some reasoning why this and not that. Islam makes these choices easier. It prohibits alcohol, drugs, smoking, lending on interest. Look at the current economic crisis in the world. Much of that has risen over the practice of lending on credit and interest. Just to exercise choice, you don’t need to make these mistakes again and again over generations. Only a fool would insist on it.
What does your poster have to do with all this?
Democracy’, ‘secularism’, ‘nationalism’ are all man-made ideas imported from the west. They were largely born out of the war with Christianity. In the medieval ages, the Church which emphasized blind faith dominated every aspect of life, and its excesses became associated with the idea of god itself. But the Dark Ages of Europe was the best and most enlightened time of Islam. When this world came into contact with Islam in medieval Spain, it learned a lot. Science, invention, medicine and the pursuit of knowledge flourished in Islamic Spain. There was the renowned philosopher Avicenna and the inventor of algebra, Al-Khwarizmi. Knowledge -- uloom – is highly valued in Islam. We believe God is all-knowing, so to increase knowledge of the world is to increase knowledge of Him. This flood of uloom touched the Christian world and triggered the Enlightenment which countered religion based on blind faith. But there was a big adverse impact on Islamic Spain – the stories of the Inquisition make one’s hair stand. (There were lots of reasons why the Church had become like that – one reason was that Christ’s teachings were not in writing. There is no existing Bible in the language he spoke so one has to rely on translations.) The point I am making is, the impact of Spain on Christianity was that a conflict with the Church and by extension, God Himself, was born in the western world. The French Revolution was another big event which fashioned the ideas of democracy and secularism. Nationalism? Hitler had a big hand in that. Two World Wars were fought in the name of nationalism – everyone of the same religion, all white, but they devastated each other for nationalism. All these concepts fundamentally deny God and His role in our collective lives. They only sanction his role in our personal life. Then the question arises – who has the moral right to make laws for our collective life? Every individual. But this is obviously not practical, so we are back to square one. Choose your representatives, go to Parliament, debate, resolve, make laws. But in such societies, you can have many debates, many laws, and still get the opposite effect. To give you an example, America had no ban against drinking, yet seeing its ills, they had to bring in Prohibition in the 1920s. But instead of reducing the evil, things got so bad, in 1933, they had to lift the ban. See bans are not enough, there has to be a motivation as well. Who is making the rule? Is it an undisputed moral authority that a society subscribes to with its heart and mind? The problem with democracy as it is practiced is that it makes the individual the sovereign. So it is not democratic debate and discussion, not just the most informed or educated or convincing voice whose opinion carries weight, it is sheer numbers that is given emphasis. People are not counted but weighed. Look at India itself – many of the ills we face today is because of electoral politics – the game of numbers that passes for democracy. And India is being torn apart by sub-nationalisms. This is why we say 'No Democracy, No Nationalism, No Secularism'.
But to say “Only Islam” suggests a sense of superiority and desire for dominance that instills dread in others. To say your way is the only way creates instant hostility.
People misunderstand what we mean when we say “Only Islam”. The Koran says there can be no force in the matter of choosing one’s religion. In fact, it says if you meet an idol-worshipper or non-believer in a time of war, talk to him until he listens to what you believe in, but even if he doesn’t, take him under your protection to a safe place. We don’t want to create dread; we are only asserting that the things you have picked as solutions are not solutions at all. Democracy and secularism and nationalism are not solutions – they will only make our problems more grave. Islam will provide the right solutions. When you are marketing something, you have to be very confident of your product. Consider that poster an advertisement – because of that you are asking me about Islam today. Now let’s deliberate on the matter. Question what we are trying to say. Where did you import the idea of secularism? This is not a Puranic or Vedic concept. We don’t believe in secularism because it is against religion.
It is not against religion, it separates religion from issues of governance in a modern nation.
You cannot give meaning to words you have not yourself created and which already have a universal interpretation. Secularism comes from Europe and it means anti-religious. If you are secular, you cannot be religious. Now take democracy. Islam believes everyone must have a stake in governance. (Quotes from the Koran) “Their decisions must come from deliberations amongst themselves”. And it is Islam that came up with the idea of shura 1,400 years ago which says a ruler cannot have unbridled power and must heed the advice of representatives appointed by the people. So Islam is not antithetical to democratic functioning, we are only opposed to a democracy that places sovereignity in the people. On that particular interpretation, Islam is opposed to democracy. There has to be a moral authority higher than people’s opinion.
By that logic, every modern democratic society has a Constitution that has been collectively agreed on and holds the rules by which communities agree to live. It is the highest moral authority.
We would argue that this is very deceptive. You cannot compare India with other modern nations. In most nations, language, religion, race are all same. In our country, there are no commonalities. India is a physical state not an ideological state.
How else do you suggest modern societies should construct themselves – especially in a country as varied as ours which has Hindus, tribals, Christians, Muslims, Buddhists. Islamic rule?
Well, Islam did rule India for 800 years and, as a collective entity, India was most vast under Aurangzeb. Under many of these Islamic rulers, there was a lot of peace and prosperity. Only 15-20 percent converted to Islam, the rest lived according to their own religions and customs. There were wars between armies for power but no conflicts between ordinary people based on religion. To bind a society together, you need some common binding threads. If every individual has a separate god, everyone’s wish is separate, how do you forge a society? Hindus believe some came from Manu's head, some from his heels, so how can Brahmins and shudras be a common entity? You can polish the facts any way you want – but the point is, pre-Islam Hindustan was not one country. Even the Gupta kingdom included only the Hindi belt, and even the British left 265 separate kingdoms. Here some worship Ram, some worship Ravan. Now Ganesha is being promoted as a unifying concept. The point I am making is India is a very complicated concept. It can’t just be spelled out in an instant. It has no common language or culture. Is our secular, democratic Constitution keeping this nation together? It’s debatable. You say you are secular but democracy is an idea that appreciates majority over minority. You cannot separate the experiences. Take Advaniji – he runs his politics based on religion. We are automatically excluded because our religion is different. No police station will have a masjid, almost all will have a mandir. No court will have picture of Mecca or Medina but will have pictures of Hindu gods, many judges wear tika, the current Election Commissioner wears his caste across his forehead -- we are not opposed to any of this. I am just saying the practical aspect of these secular ideals etc are not visible.
SIMI’s stated objective was to reinstate the Khilafat. These are not tenable ideas in a new, diverse modern world.
See no one can dispute that the idea of Khilafat is closely related to he Koran. But Syed Shahbuddin – a Mulim leader – convinced us that though this is a core Islamic thought and ideal, it is inapplicable in practical terms. Its consequences would be too much, so we have not focused on it any more.
Let’s talk about the Shah Bano case and Muslim Personal Law. Here was a woman asking for rights from within your society. But there was such an outcry. Can’t one discuss the issue of uniform civil code outside the shrill demand of the Hindu Right? Can’t we look at building a consensus on this here?
You cannot look at the Shah Bano case in isolation. That was one particular incident. But Islam has a complete system. By and large women in Islamic societies don’t have these problems. Islam has given women rights that no other society has. They may be implemented badly, but the rights exist. Muslims never burn their girl children, it is in Punjab and Haryana that you have maximum female foeticide. In Islam, women have a right to property and education and to ask for divorce (khulla), even though there are elaborate procedures laid out for this. There is no injunction against widow remarriage or returning to one’s father’s house. On the other hand, in many cases, Hindu widows still suffer badly, and divorce was not possible among Hindus. Women might be burnt as satis but the father’s house from which a bride left in a doli would never take her back. Her (ashes) can never leave from her father’s house. By and large, we don’t have these problems in our society. So for one Shah Bano, did one want to jeopardize everything? See, the fundamental point again is, what would be the authority for creating this uniform code? Such a strict law has been passed against women’s harassment in India. What has been achieved? It’s been turned on its head and now in many cases, women are harassing entire families for money. I think applying a common code is completely impractical -- in fact inapplicable. Do you know where the concept of Personal Law came in Hindustan? When the East India Company came to Surat, it requested Jehangir that since this is a Muslim country under Islamic Law – can we have our personal law govern our personal lives. They were granted this right. That is the precedent. And now the coin has turned so much, you don’t want us to follow our personal laws even within our own homes, you want to dictate how our wives or women will live.
Yasinbhai, I am not saying western societies or Hindu society does not have inequalities or oppression of women. But you cannot be blind to the fact that the status of women in conservative Islamic societies is a huge question mark. You keep women in purdah, you don’t let them work.
That is not true. Visit Islamic countries – Pakistan, turkey, Qatar, Dubai, even places like Saudia Arabia. Many Islamic countries are not up to the mark as far as Islamic ideals go, but women are working everywhere.
Only in certain kinds of jobs. And why the purdah?
You may ask why can’t an areoplane be brought down anywhere, but a plane will break if you bring it down anywhere, it has to be brought down on a runway. That which is most delicate must be looked after with utmost carefulness. Women have a delicacy, a fragile nature that needs protection. Islam wants to create such a society that bad elements won’t get an opportunity. In Saudi Arabia, rape is punished by lashings. How many incidents of rape do you think are there?
This line of argument is just too disturbing. If you won’t even let your women out, be independent, make choices, speak out, how can you talk of rape statistics? Have you asked your women what they feel about all this? Have you asked them which of them want to stay at home and which of them want to spread their wings?
Islam says women are the keepers of humanity. They may not be scholars like Aflatoon themselves but they are the mothers of scholars and are treated with huge respect. It is not that we don’t let women work, but it is true that we think a woman’s primary work is the family. When a woman goes to work, the home and family is neglected. And a home is where human values are built. Europe and the US wanted total freedom and equality. What has that brought them? They are struggling with the breakdown of family values. They don’t want to look after their old, they don’t want to have children, everything is based on individualism. I’d understand if all that independence had led to a stream of women presidents in the US – but nothing like that has happened. To make one Indira Gandhi, you want to fiddle with the balance of everything? In some quiet moment, reflect for yourself, has all this really freed women from male chauvinism, or is it all a sham? The fundamental thing is, women are physically and emotionally differently; their necessities are different. Because Islam has specified it, you mind that.
The war of stereotypes: Muslim boys arrested as terrorists, wrapped in keffiyeh
Don’t just be an advertisement for Islam, Yasinbhai. I am not against Islam per se. But every society goes through a process of reform and modernization. What place would a woman like me have in your ideal society? You yourself said you like my writing. I have children but I travel alone, I go to remote places for my journalism. If I was locked up at home by your logic, neither you nor I would ever have known that I could write! Just one example -- the Nobel Prize winner Shirin Abadi was a senior jurist until the Cultural Revolution after which she was reduced to being a clerk in the same court. Are you not going to introspect about things in your society?
I am not trying to convince you about Islam. I am just using the opportunity to explain to you what perspective we think from. Perhaps there are ills in this way, but do they outweigh the ills in other societies? In many western, capitalist societies, they pay women less because they say women are less efficient. If she has to look after home and office, what else will she be, poor thing? If you put a car tyre in a bus, it won’t work; but if you put it in a car, it will run faster further than a bus. There is a function that god has ordained for women – if you keep her within that she will prosper the most --
We can’t agree on this. There may indeed be many women who prefer to stay at home or wear burkhas, but that should be a matter of choice, not codified.
It is important to talk – if we meet a few more times, perhaps I will accept ten percent of what you are saying, and you will begin to understand five percent of mine.
There are huge walls between communities in India. What do you understand as the core reason for this?
Intolerance. Not caring about others feelings, forcing others to conform to your ways. . The demolition of the Babri Masjid was a very big assault. A big rift. It completely exposed our supposed secularism and nationalism. Muslims have debated this issue a lot and the fact is, the binding factor in this country was respect and tolerance for each other, not imported concepts like secularism. It is the British who created riots between Hindus and Muslims, otherwise communities lived side by side in respectful coexistence. And Muslims in India are among the most peaceful (sharif) people. Leave aside Kashmir – and even Kashmir only over the last 15 odd years – other than that, Muslims here are completely peaceful. It is other borders that are burning. As long as your beliefs don’t harm another, there is tolerance. If there a conflict arises, there are courts, there is the law. Shariat says a murderer should be killed unless the victim's family forgives him and a thief's hands should be cut off. I believe this is a just and effective deterrent. Of course, I can't emulate that here because it is not an Islamic State. We have different laws. Though in Saudi Arabia and Afghanistan, people leave their houses unlocked without worry, whereas our jails in India are overflowing.
When we criticize the concepts of secularism and nationalism, we are not saying that we don’t observe the laws of this land. All my documents are in place, I never travel without tickets, I never steal from the government. We are just warning that the road you are going on is one of doom. There is a kind of despair growing. You call this a secular country?
To give you one example, men like Narendra Modi and LK Advani are roaming free, but I was arrested in front of my children and spent 27 months in jail. What do you think they felt every moment over those months? They were made to realize that they are second class citizens. They know their father is not a thief, not a drunk, not a criminal – just because he advocates Islam, the police have put him away. How can you erase this impression? This could have been compensated in many ways – by taking up my case, or raising the restrictions on me, whatever the route. Instead, now every time there is a blast, you land up at my doorstep. Newspapers carry the news that I am under strict surveillance, my phone is tapped, etc. Terrible lies are told about me. Are you erasing walls or increasing them? Forget the past, forget compensating me for any injustice: just stop any more injustice.
The other route was to go after those who are conducting a hate campaign and punish them strongly. But you are not ready to do that. Look at Raj Thackeray, Bal Thackeray, Sadhvi Pragya Sharma – no sane person would stand up for them. But just because she is Hindu, everyone is rallying around her. She has only been booked under Section 302. No section 121, 122, 124 -- nothing. If we even burst a cracker – we get 121. You invoke Section 153 against me for urging shops to close in protest of 6 December, 1992. Even the FIR says, I urged “peaceful protest”. So what is my crime? I didn’t take permission from the police. Another time, Mahavir Jayanti fell on the same day as Bakr Id and the VHP asked Muslims not to sacrifice goats that day in respect of majority emotion. I said, let’s debate this. I said what we can eat is dictated by the Koran and cannot be negotiated. If things like this are to be decided in terms of majorities, then we who eat meat are a bigger majority; Jains are a micro minority. Then follow our customs. Eat a little meat. Everyone was aghast, but the advantage was no one fingered Bakr Id again. You understand? I just wanted to show the emptiness of these arguments. They filed a case against me, but no case was filed against those who wanted to stall an established festival of Islam. This is not the way to bring down walls.
Another time, Uma Bharati challenged Muslims to subsume themselves to Hindu cultural practices. I said, alright, but first demonstrate why. Why should we follow Krishna who steals the gopis' clothes while they bathe, or Ram, who puts his wife through an agniparisksha on the recommendation of a dhobhi?
If you speak like this, even I will feel affronted, Yasinbhai. This displays an essential disrespect. You are reducing cultures to their most simplistic articulation. I would counter what you are saying with scorn about the houris and wine Islamic Heaven promises the chaste on earth. The point is, your culture stresses on purity while ours emphasises play and imagination. But if you speak like this, you will reinforce the idea of a clash of civilizations.
No, it is not that we disrespect your religion or culture. (Quotes a valedictory poem from Iqbal in Urdu praising Ram.) All I am saying is that because you have no written texts, either these stories are extrapolations, or your concept of God is not something I can subsume myself to. I am demonstrating that it is impossible for us to entertain what the Hindu Right wants us to do. See, Shomaji, there is no real fight. You know, I have been to the US and Saudi Arabia but when I go to Ahmedabad, there is a kind of fragrance that fills my soul. My home there has now become a terrible, dirty colony, but still in my dreams I see the Ahmedabad of my youth. One feels a great love for one’s birthplace, but you can’t hawala that love and turn an untruth into a truth.
The Hindu Right wants to destroy MF Husain and Muslims want to destroy Taslima Nasreen
and Salman Rushdie. You might consider their work bad art, but do you support the violence unleashed against them?
Rushdie and Taslima are a black mark against humanity. The way they have abused the Prophet -- what can I say? Why should we accept them? Write about genuine issues and we will confront them, but if you make allegations without proof! In the case of Husain, I don’t know much about his paintings, but as far as I know, his paintings are within the tradition of Hinduism, Ajanta, Ellora temples and what the shastras allow. But if he is doing something beyond the shastras, if he is misrepresenting any aspect of Hindu religion or gods, then he too does not have the right. There was a book called Rangeela Wasool I think by Swami Shraddhanand which hurt Muslims deeply. The swami was killed by a Muslim rickshaw-puller. Later, the rickshaw-puller was also hanged. But if he had not killed the swami, anyone could have done anything in Hindustan. Animosity against Islam is a fact. A universal fact.
What do you understand to be the reason behind that?
The injunctions of Islam that stops exploitation. Injunctions against things like lending on interest, alcohol, gambling. How will they like Islam? Where would that leave shining Las Vegas bloated on millions of dollars of gambling? Islam is a very beautiful religion – don’t tell lies about us. Bring out real facts about our drawbacks; we are ready to give you an explanation.
What would you count among your own self-criticisms?
Many things – but right now, the biggest one is the failure of the Muslim leadership to highlight the way in which Muslims have been subjugated in the name of democracy and secularism. Such an atmosphere has been created, so many innocents have been thrown into jail, that afraid of death, the police and the courts, no leadership is willing to come forward and speak. In a democracy, people are supposed to be able to speak their truths and realities and no one can be prosecuted for the mere expression of something. But that is not the case here. You are calling all our brightest young men, computers engineers, doctors, etc as terrorists, you are bringing their morale down, but Muslim leaders are saying nothing. There should be a mass agitation against these allegations.
The Hindu Right alleges that the Muslim community does not denounce terror activity enough.
This is a lie. We have spoken against terrorism consistently. But why should we do more? Are we accepting that there are terrorists among us? India has an enemity with Pakistan and gets blasts done in Karachi, they in turn get blasts done in Hyderabad – this has no relation with Islam or Muslims. They speak of “home-grown terror” – there is no such thing! They have tried so hard to prove links between Osama Bin Laden and Mullah Omar, but out of 20 crore Indian Muslims, there is not one! Not one! I say “homegrown terror” is either a figment or the product of the IB. What are these modules you are busting? They are blasting RDX but you are seizing AK 47s! The Muslim from Kerala who was recently killed in Kashmir – his mother publicly said, she will not accept his corpse. The parents of other arrested boys have said that if it is proved their children are involved in terror blasts, they will disown them and not oppose them being hanged. All this is just propaganda. It is just a way of psychologically denouncing us so much that Muslims themselves will not dare to say or even think any of these are wrong allegations.
To give you just one example, when I was arrested, the Indian Express wrote “Poster gets POTA”. I asked the journalist Seema Chisti, Didn’t you even think twice? How can a poster possibly get POTA? No matter how heinous a poster, it is only an expression!
It can invite 153 A, 153 B, but POTA is meant for a terrorist act. It is defined as an act which affects the life of a person or may affect the life of a person physically. In Vaiko’s case, the Supreme Court ruled that unless you are directly or indirectly involved in a terrorist act, mere association with an organization that is suspected of terror activity cannot invite POTA.
Debarred: Muslim women in Islamic societies:
imprisoned in ideals?Photo: Reuters
So the case against him was dropped. But in the case of Yasin Patel – you don’t question anything because he is a Muslim and the stereotype is so deep-rooted.
The truth is, we are all on the same ship. You may have secured first class, we are in second class. You tell us don’t come up here for water, so we start making holes in the ship’s base to get water. You say, let them do it, we are safe here on top, so what does it matter? Is this attitude right? If there are holes in the ship – holes in the system –eventually we will all drown.
They say Musalmano ka do sthan – ya kabarsthan ya Pakistan. But how many Muslims migrated to Pakistan? Double that number live in Hindustan. They won’t go to Bangladesh, so they will ask for two more partitions. Still there will be some left, even if we beat them all into being terrorists, still their bastis will increase because we have 2, they have 20. I don’t know where these 20 are but they exist. (laughs) All this is just propaganda. Just votebank politics. You are isolating a community that has immense guts.
LK Advani, Arun Jaitley, Vajpayee – they all have Muslim friends in their personal lives, in their political life, they do something else. Like builders who burn down slums for land, then use the same slum people for construction. Straight after the blasts, Advani called for elections. My good man, elections can come 6 months later, first fix the problem. Are you so irresponsible that for mere premiership, you are willing to jeopardize the whole country? This is the cause behind everything. Votebank politics. Muslims have condemned terrorism more than anyone – and unnecessarily. Take these blast now. If we even accept for argument sake that it is being done by some radical Muslim wing -- this shadowy Indian Muhajideen – all the its reasons it cites in its emails are oppressions in India: the demolition of the Babri Masjid, Gujarat 2002, Bombay 1992, Personal Law etc etc – how is this extra-national or anti-national or pan-Islamic? Yet, you raise this bogey, if Muslims are involved, it is because of pan-Islamism. Kashmir has been such a long and intense movement here, have Indian Muslims joined their war? There is no Taliban here, no connection with Mullah Omar or Osama. If you keep accusing a woman – beyond a point she will say okay, if you say I am bad, I’ll do something bad. Though I assert we still haven’t reached that stage here in India. For narrow political and personal gain you are tearing the fabric of this country. How long will Modi rule? Ten years? Advani – five years? But Hindustan is eternal. They accuse SIMI of being pan-Islamic, but they foisted the I onto SIM – we just saw ourselves as Students Islamic Movement. We are advocating Islam, we want to make our country Islamic because we believe it is Islam which will make this country progress. What is wrong with this? What is wrong with this? If I experience Islam to be a good benign thing in my life and I want to extend that to my brothers and friends, what is wrong with that? You accuse us of force again and again, but offer some proof. Offer some proof of this.
The concept of jihad – one knows what it means in the Koran as a text. But it has come to mean something else in the contemporary world. What is your position on issues like Osama and 9/11 and the Taliban and jihad?
See, one could easily condemn all of it, but we have to do this cautiously and take it up issue by issue and examine the circumstance around it. You have to understand that there is a great pressure even for Muslims themselves to stereotype and condemn Islam. Jihad is undoubtedly part of the Koran – but you have to see the context in which the jihad is being fought. In every circumstance where armed Muslim groups are fighting – Palestine, Chechnya, Afghanistan – they are fighting forces much stronger and more heavily armed than themselves, and where there has been some grave and open injustice. Start with the Taliban and Osama. This was created and sponsored by the CIA and Benazir Bhutto – not only to fight the Russians in Afghanistan but to prevent a democratic, liberal and moderate leader from coming to power in Afghanistan. It suits international forces and the arms industry to make the most radicalized face of Islam come to the fore. In Iraq, it is the US which propped up Saddam Hussein to block Iran. In Sudan, it bombs a medical factory. In Pakistan and elsewhere, it has consistently supported and propped up dictators. Most recently, it has instated Mr Ten Percent. And then, it turns on its own creations and starts bombing Afghanistan and Iraq and Pakistan, killing thousands and thousands of innocent civilians. In all this bombardment, the bogey of WMDs turn out to be a lie, but it gets to lay its oil pipelines or access big construction projects. People across the world might criticize the US for all this, but no nametag is given to its actions. Is there a war against Islam? If there is, declare it. Then the response to it will become clear. There should be no proxy war.
See, I understand what you are saying, I understand the need for self-criticism and reform in many spheres, but first we have to appreciate and acknowledge the ideal in Mecca, we have to give the respect Islam deserves. After that we can take up each thing, issue by issue and examine it for its rights and wrongs. Take the Shariat – in its idealistic form it is to be respected; how it is being implemented can be scrutinized. It is the same for the Indian Penal Code. We have to take a very cautious approach in how we condemn and criticize things because increasingly, with the explosion of information, TV, books, audio – suddenly there is actually very little real knowledge of anything.
SIMI’s Ikhwan conference in Kanpur came in for a lot of criticism. It was seen to be engendering dangerous liaisons. Can you tell us about that?
See we protested against Arafat when he came to India and this was seen as shocking because India was close to the Russian block at the time. As far as our support of Hamas and Sheikh Yasin goes, I fully stand by that. Hamas is very inspirational. It may have a militant wing, but it also sets up banks, schools, engenders a sense of self-reliance against the might of the entire Israel State. Sheikh Yasin is a cripple, but his eloquence stirs one. Why should we condemn Hamas? For its armed struggle against Israel? Israel which has tanks and guns and fighter planes and has strafed thousands of innocent civilians. As for Saddam, SIMI condemned Iraq when it invaded Kuwait, it has condemned its atrocities on the Kurds, but you must remember it is the US that propped up Saddam in the first place.
One more contentious issue – the Ram Mandir in Ayodhya. Last week, in an interview, a Bajrang Dal convenor said if Muslims had made a compromise with this, many communal issues would have lost teeth. Looking back, do you think there could have been another route?
You must examine the history of the Ram Mandir in great detail. This is a non-issue that was made into a huge issue for cynical political gains. In 1877, the British courts ruled that the birthplace of Ram was in the Chabutra. For years, kirtans and namaaz was offered side by side at the chabutra and namaaz. For 50 years there was no further claim either on the mandir or Sita Rasoi.
Suddenly in 1949, a moorti was found in front of the masjid and it was said, god had revealed himself there. The masjid became a disputed site and was locked. There was no agitation. Then in 1985, in modern, secular India, Rajiv Gandhi decided to open the locks and allow a shilanayas for Ram Lalla. You know all that happened afterwards – the garv yatra, the charged atmosphere. Suppose for an instance, the masjid had been brought down for the mandir. Would it really have stopped there? There were so many more claims – right up to the Qutub Minar. India has such a complex history – you cannot start uprooting all of it without destroying its unity.
Is the Muslim community guilty of isolating and ghettoising itself? The Sachar Committee Report --
The Sachar Report is a two-fold conspiracy. This is part of Congress politics – it does not want to do anything substantial, just indulge in tokenism. It had made many promises before elections but did not fulfill any, so it set up the committee. This wept crocodile’s tears. It wanted to prove to Muslims that they are in such a terrible position. The truth is, Muslims are not in such a bad position. Yes, government jobs are not available for us, and Muslims accept that. But the report did not map how the community has progressed through self-employment. Also, no matter how down trodden, very few Muslims will be entirely illiterate because they have to read the Koran. If you can read Urdu, you can read Hindi. Most Muslim kids get a madrassa education – not one paisa for this is given by the State. But if you consider even me illiterate, I have no defence. As the Judge in my case said, he only knows Koran and hadeez, he doesn’t know anything else. And if you term anyone who follows Islamic teachings as conservative, what can I say? So the Sachar Report was only a negative report, it wanted to assess where their strategies had got us, how low have Muslims fallen. It’s a pity, no one asked Yasin Patel. I would have told them, you don’t need a committee, just implement things.
But if there is a bias in Education Ministries where crores are spent, what will Muslims get? You are asking me to introspect. But ghettoisation has become a kind of second nature for us. It is forced on us. Very few people have the energy and strength to think against the tide, ordinary people are just struggling to live. To tell you the truth though, no matter how much money the Muslim community puts up for its madrassas, it cannot be successful until the government fulfills our demand and gives us funds for our education. Our teachers at college level are paid Rs 2,500, whereas their secular counterparts would get around Rs 60,000 and the luxury of libraries and time and sabbaticals to study. How can our teachers compare? You cannot expect the same quality. This is one of the issues SIMI was emphasizing on – that as tax payers, the government should spend on our education, and on that education which as a community we want to give ourselves. Every community survives on the strength of its customs – be it religious or cultural custom. This is why I think the idea of a uniform common code is madness. You could have it in the US or European countries because there is so much homogeneity there. But you cannot compare India and US. You cannot compare India and Pakistan. India is a completely different thing. Totally different.
Do you know when Bengal was under Islamic rule a visiting traveler said there was hundred percent literacy there. But after the Mutiny of 1857, the British systematically removed Muslims from the army, the civil services and from educational institutions. Fort William College – the first college to be set up by the British was done on Wakf property, but they did not admit a single Muslim student. There was a huge uproar, so then they included two. But there has been a systematic program of removing Muslims from the mainstream. To detail that is a long story.
See, we want to keep our hearts open and talk, but there is so much intolerance now, no one wants to talk. Actually, political forces do not want us to get together and talk. Look at how much we have talked – but instead of you, if there was someone else here, there would have been blood spilled by now! (Laughs) At least you can tell Prakash Sharma (Bajrang Dal leader interviewed last week for this series) that you did manage to talk for four hours to a POTA-accused hard-core Muslim. We have lived together on this land for 1000 years, I don’t know why he feels they cannot talk to Muslims. The fact is, I came back from the US because no matter what, this is the country where I feel there is most acceptance and tolerance.
One final question. Tell me when there is so much distrust of the US, why does your family want to live there?
For dollars, what else! (laughs) But that question is in bad taste. Merely living or working in a country does not make one a slave. It does not prevent one from asserting the truth.
From Tehelka Magazine, Vol 5, Issue 45, Dated Nov 15, 2008
.
కళాకారుల జీవితాలు కల్లోల సాగరాలు
- డా.జామిసన్ (వైద్యురాలు) , పెన్నా శివరామకృష్ణ
తీవ్రమైన ప్రతిస్పందనాశీలత వల్ల కళాకారులు తొందరగా ఉద్వేగాలకు లోనవుతుంటారు. బుద్ధికంటే వీరికి హృదయమే ప్రధానం. విశ్లేషణా దృష్టికంటే సంశ్లేషణాదృష్టి వీరిలో ఎక్కువ. భౌతిక, ఆంతరంగిక జీవితాలకు, గతానికి వర్తమానానికి, వ్యక్తావ్యక్తాలకు, బుద్ధికి హృదయానికి, వ్యక్తిగత సాంఘిక జీవితాలకు, సృజన, లౌకిక జీవితాలకు మధ్య వీరు అనుక్షణం ఊయలలూగుతుంటారు.
సృజనలో వారు పొందే గొప్ప ఆనందం ముందు లౌకిక సుఖ సంతోషాలన్నీ తృణప్రాయంగానే కనిపిస్తాయేమో! భౌతిక జీవితం కంటే ఆంతరిక జీవితానికే ప్రాముఖ్యమిస్తారు. వ్యక్తిగత జీవితం, దేహారోగ్యం, సమయ పాలనల కంటే తమ కళా సృజనే ఉత్కృష్టమైనదిగా భావిస్తారు. వీటన్నింటి వల్ల కళాకారులలో ఏదో ఒక మేరకు క్రమశిక్షణా రాహిత్యం సాధారణ లక్షణంగా కనిపిస్తుంది.
'Being a published poet is more dangerous than being a deep-sea diver' - యూనివర్సిటీ ఆఫ్ టెక్సాస్‌లో సైకాలజీ ప్రొఫెసర్ అయిన జేమ్స్ డబ్ల్యు.పెన్‌బేకర్ అభిప్రాయమిది. ఆయన మాటలు ప్రతి కళాకారునికీ వర్తిస్తాయి. ఇతర వృత్తుల వారితో పోల్చుకుంటే అధిక శాతం కళాకారుల జీవనశైలి విలక్షణంగా ఉంటుంది.. వ్యక్తిగత జీవితంలో క్రమశిక్షణను, సామాజిక 'నైతిక' విలువలను గొప్ప కళాకారులు తోసిరాజనడానికి కారణాలేమిటి?
స్వబుద్ధికంటే స్వఇచ్ఛకే ప్రాధాన్యమివ్వడమే కారణమా? మనస్సును నిగ్రహించుకోలేని తత్వమే 'సృజనాత్మకత'కు మూలమా? సృజన కోసం తపన, సంఘర్షణ, సృజనానందం, సృజనాహంకృతి 'బుద్ధి'ని తృణీకరిస్తున్నాయా? ఇలాంటి కొన్ని ప్రశ్నలకు జవాబులను అన్వేషించే ప్రయత్నమే ఈ వ్యాసం. గర్భవతి ప్రసవం వరకు అనుభవించే బాధలను, తీసుకునే జాగ్రత్తలను కళాకారుని సృజనకు పూర్వదశతో (లేదా కృతాద్యవస్థతో) పోల్చవచ్చు.
కళా సృజనే ప్రసవం. బాలారిష్టాలను అధిగమింపజేసి శిశువు ఆలనా పాలనా చూస్తూ బాల్యాన్ని దాటించి తన కాళ్ళమీద తాను నిలబడి వ్యక్తిగా ఎదిగేవరకు తల్లి (తండ్రితో పాటు) పర్యవేక్షిస్తుంటుంది. తన కళారూపానికి తగిన సవరణలు, పూరణలు చేస్తూ, దానిని కళాభిమాని వద్దకు చేర్చడానికి కళాకారుడు పడే కష్టనష్టాలను ప్రసవానంతరం తల్లి స్థితిగతులతో పోల్చవచ్చు.
సృజనకు పూర్వం, సృజన దశలో, సృజనానంతరం కళాకారుని మానసిక స్థితిని ఇతరులకంటే తోటి కళాకారుడు మాత్రమే కొంతవరకైనా అర్థం చేసుకోగలడు. కనుక ప్రతి కళాకారుడూ సామాజిక పరిణామాలను, తదనుగుణంగా తన కళా మాధ్యమంలో వస్తున్న మార్పులను 'జాగ్రత్త'గా గమనిస్తూనే తన అభిరుచులకు ప్రతిభా పాటవాలకు తగిన వస్తు వ్యక్తీకరణల్లో పరిణతి సాధిస్తూ తన వ్యక్తిత్వాన్ని నిలుపుకోవడం నిత్య సంఘర్షణాయుతం. సామాజిక చైతన్యం కలిగిన కళాకారుడు వివిధ వ్యవస్థలలో వస్తున్న అనూహ్య పరిణామాల వెనుకనున్న చారిత్రిక కారణాలను విశ్లేషించుకోగలగాలి.
ప్రతి పరిణామానికీ వివిధ స్థల కాలాలలో పరిణామంలో గతి భేదాలకూ, భౌగోళిక, చారిత్రిక రాజకీయ సామాజిక స్థితిగతులకూ అవినాభావ సంబంధముంటుందని గ్రహించాలి. ఆంతరిక, సృజనాత్మక జీవితమూ, కౌటుంబిక జీవితమూ, వృత్తి జీవితమూ, సాధారణ లౌకిక జీవితమూ వీటన్నింటికీ విడివిడిగా న్యాయం చేస్తూనే వీటన్నింటి మధ్య తగిన సమన్వయం సాధించాలనేది బహుశా కళాకారులందరి అంతర్గత కాంక్ష. సృజనకు అవసరమైన స్థల కాలాలను మిగుల్చుకోవడానికి, తాను సాధించిన ప్రగతిని పరోక్షంగా ఇతరులకు తెలియజెప్పడానికి కళాకారుడు పడే ఆరాటం అందరికీ అర్థం కాదు.
కళారూపం ఎలా రూపొందుతుందోనన్న భయం, పూర్తి అయిన తర్వాత దానిని లోకం ఎలా స్వీకరిస్తుందోనన్న 'యాంగ్జయిటీ'లే మనిషి ప్రవర్తనకు, మానసిక రుగ్మతలకు మూలాలని ఫ్రాయిడ్ అంటాడు. ప్రపంచ సాహిత్యంలో అధిక భాగం ఉద్వేగాల అణచివేత, దాని ఫలితాల మీద ఆధారపడినదేనేమో! ఎవరో అన్నట్లు 'If there is no repression, there would be little literature'.
గుర్తింపు కాంక్షలు:
భగవత్ ప్రీతికోసమో, ప్రభువుల (తన అవసరాలు తీర్చేవారి) తృప్తి కోసమో, సమాజ సంస్కరణ కోసమో, తనను తాను తృప్తిపరచుకోవడం కోసమో లేదా కేవలం డబ్బుకోసమో కళాసృజన చేశామని చెప్పుకునేవారు కూడ 'గుర్తింపు' కోసం పాకులాడడం చూస్తూనే ఉన్నాం. ఇతరులకంటే సృజనాత్మక రంగాలలో కృషి చేసే వారికి గుర్తింపు కాంక్ష మరింత అధికంగా ఉంటుంది. నిష్కామ కర్మను బోధించే ఆధ్యాత్మిక తత్పరులకూ చోదకశక్తి గుర్తింపు కాంక్షేనేమో!
1. వస్తు నవ్యత వల్లనో, బలమైన వ్యక్తీకరణ వల్లనో యాదృచ్ఛికంగా వచ్చిన ఖ్యాతిని నిలుపుకునే ప్రయత్నం.
2. అధ్యయన, అభ్యాసాలు లేకపోయినా కాలక్షేపంకోసం కళాకారులుగా మారి, వచ్చిన కొద్దిపాటి గుర్తిం పుతో తృప్తి పడకుండా మరింత కీర్తిని ఆశించడం.
3. తాము గొప్పవిగా భావించే వాటిని లోకం గుర్తించకపోవడం.
4. వివిధ కళారంగాలలో కృషి చేస్తూ దేనిలోనూ పరిణతిని సాధించలేకపోవడం.
5. వివిధ కళాక్షేత్రాలలో కృషి చేస్తున్నప్పుడు తాను కోరుకున్న రంగంలో కీర్తి రాకపోవ డం.
6. కొన్ని సంవత్సరాలపాటు కళా సృజనకు దూరమై తిరిగి కొనసాగించదలచినప్పుడు ఆ రంగంలో వచ్చిన పరిణామాలను గుర్తించలేకపోవడం, గుర్తించినా తగిన ప్రతిభను ప్రదర్శించలేకపోవడం.
7. కళారంగంలో వచ్చిన కీర్తి దైనందిన జీవితానికి ఏ విధంగానూ ఉపయోగపడకపోవడం.
8. వృత్తికి ప్రవృత్తికి మధ్య నుండే మిత్ర శత్రు సంబంధాలను స్పష్టంగా అవగాహన చేసుకోలేకపోవడం లేదా అంగీకరించలేకపోవడం- మొదలైనవి కళాకారులకు సంఘర్షణను, నిరాశను కలిగించే కారణాలుగా ఊహించవచ్చు.
కాని తన కళాఖండాన్ని కళాభిమానులకు అందుబాటులోకి తేవడం, విమర్శకుల మన్ననలు పొందడం కళాకారులకు ఎప్పటికీ సమస్యే. ఇది కళాకారుని లౌకిక వ్యవహార దక్షతకు పరీక్ష. 'The success of an artist may or may not be linked to his or her creativity or originality. It may more to do with their emotion IQ, social skills and connections in the right places' 'మిథ్స్ ఆఫ్ క్రియేటివిటీ అండ్ జీనియస్' అనే వ్యాసంలో మోనిక్ లారెంట్ అనే విద్వాంసుడు వెల్లడించిన అభిప్రాయమూ పరిశీలించదగినదే. ఇక్కడ చర్చించిన అంశాలన్నీ సృజనాత్మకతకు ప్రాధాన్యమున్న రంగాలలో కృషి చేసే వారందరికీ వర్తిస్తాయి.
విశృంఖలత్వం:
తత్వ దర్శన ప్రస్థానంలో ప్రతి కళాకారుడూ ఐహిక, లౌకిక జీవితాలలోని విలువలు, ఆదర్శాలు రూపొందిన క్రమాన్ని, వాటిలోని వైరుధ్యాలను గ్రహిస్తాడు. ఆయా సిద్ధాంతాల, ఆదర్శాలలోని గుణదోషాలను, ఆచరణలోని సాఫల్య వైఫల్యాలను వెంటవెంటనే గ్రహించగలుగుతారు. దీనివల్ల కొందరు వ్యక్తిగత జీవితంలోని 'విశ్వాసాల'ను విడువకుండానే శూన్యవాద, నిరీశ్వరవాద ఛాయలలో పయనిస్తుంటారు.
కొందరు ఏ ఒక్క సిద్ధాంతానికో ఆదర్శానికో సుదీర్ఘకాలం కట్టుబడి ఉండకపోవడానికి ఇది కూడా కారణం కావచ్చు. కళాకారుల నిరంకుశ స్వభావానికి, స్వేచ్ఛాప్రీతికి, విశృంఖలత్వానికి కళలోని వ్యక్తి ప్రాధాన్యమూ, అనంత భావనాత్మక స్వేచ్ఛలూ మూలాలేమో! వీరికి సహజంగానే సౌందర్య దృష్టి ఎక్కువ. స్వసుఖ లక్షణాలు, స్వానురాగమూ, నవ్యతాప్రీతీ ఎక్కువే. సహజ మనః ప్రవృత్తికి భౌతిక, లౌకిక జీవితాలకు మధ్యనుండే శాశ్వత ఘర్షణను అనుభవపూర్వకంగా తెలుసుకున్నవారు.
గొప్ప కళాకారులైన సంప్రదాయవాదులు, నిష్ఠాగరిష్ఠులు కూడ కొన్ని జీవన పార్శ్వాలలో, అలవాట్లలో భౌతికవాదులలాగే వ్యవహరిస్తుంటారని తెలుసుకోవడానికి పెద్ద పరిశోధనలేమీ అక్కరలేదు. ఏమైనా నిలకడలేని వైవాహిక జీవితాలు, అనేక ప్రేమ వ్యవహారాలు, భగ్న ప్రేమలు, అసాధ్య ప్రేమలు, వివాహేతర సంబంధాలు, విశృంఖల లైంగిక ప్రవృత్తి కళాకారులలో ఎక్కువగా కనిపిస్తాయి. 'The Love affairs of many literary men make us almost conclude that they were more concerned about their loves than their art'. ఆల్బర్ట్ మోర్డెల్ (రోటిక్ మోటివ్ ఇన్ లిటరేచర్. పుట.17) అన్నట్టు ప్రేమ వ్యవహారాలు కొన్ని సందర్భాలలో కళాసృజనకు భంగకరంగా మారడమూ ఉన్నది. ప్రేమలో పడడంతోనే ఎంత కొత్తవారైనా పాతబడక తప్పదని, పరస్పరం ప్రేమించుకున్నవారు ఇక ఒకరి గురించి మరొకరు తెలుసుకోవాల్సింది ఏమీ మిగలనప్పుడు సాన్నిహిత్యం బలహీనపడుతుందని, కేవలం లైంగిక సంయోగం ద్వారా ఏర్పడిన సాన్నిహిత్యాలూ త్వరలోనే చెరిగిపోతాయని అప్పుడు తిరిగి కొత్త ప్రేమలను, సాన్నిహిత్యాలను కోరుకుంటారని ఎరిక్‌ఫ్రామ్ అంటాడు.
కళాకారులు-మద్యపానం: 'No poems can please for long or live that are written by water drinkers' అంటాడు రోమన్ కవి హోరేస్. స్వల్పంగా మద్యం సేవించినప్పుడు కలిగే ఏకాగ్రత, సంకోచరాహిత్యం నిర్మొహమాటత్వం మొదలైన లక్షణాలు కూడ కళాకారులను మద్యపాన ప్రలోభానికి గురి చేస్తుంటాయేమో! ఇలాంటి ఆలోచనలే మద్యపానం, కళాసృజన అవినాభావమైనవనే స్థితికి చేర్చి వ్యసనంగా మారుస్తుంటాయి. 'జబ్ భీ మయ్‌ఖానే సే హమ్ చలే సాథ్ లేకర్ సైకడోం ఆలమ్ చలే జిత్ నే గమ్ జాలిమ్ జమానే నే దియే దఫ్న్ కర్‌కే మయ్‌కదేమే హమ్ చలే' (మదిరాలయం నుంచి నేను బయటికి వచ్చినప్పుడు వందలాది విశ్వాలు నాతో సహయానం చేస్తాయి.
ఈ క్రూర ప్రపంచం ఇచ్చిన దుఃఖాలన్నిటినీ పూడ్చేసి మధుశాలలోకి ప్రవేశించాను) మద్యం కొన్నింటిని మరచిపోవడానికి ఎంతగా ఉపకరిస్తుందో, (పై షేర్లల్లో ఒక ఉర్దూ కవి చెప్పినట్లు) తనకు తెలిసీ తెలియకుండా అణచివేసిన గెలుపు ఓటములతో కూడిన అనేక ప్రపంచాలను గుర్తు చేసి అంతగా అశాంతిపాలు చేస్తుంది. చివరకు 'బే ఖుదీ మే భీ కరార్ ఆతా నహీఁ' అని స్వగతంలో రోదించేట్లు చేస్తుంది. నోబెల్ బహుమతి పొందిన ఏడుగురు అమెరికన్ రచయితలలో సింక్లెయిర్ లెవిస్, యూజినీ ఓనీల్, విలియం ఫాక్‌నర్, ఎర్నెస్ట్ హెమిం గ్వే, జాన్ స్టీన్‌బెక్ అనే అయిదుగురూ అధిక మద్యపానం వల్ల రోగాలపాలైనారట.
ఇతర రంగాలలో ఉన్నత స్థానాలకు చేరినవారికంటే కవులు, రచయితలు అతిగా మద్యం సేవిస్తున్నారని పరిశోధకులంటున్నారు. Gustafson and Norlander (1994) చేసిన అధ్యయనంలోనూ ఇదే తేలింది. సృజన కొనసాగుతున్న దశలోకంటే సృజన పూర్తి అయిన తర్వాత కళాకారులు ఎక్కువగా మద్యం సేవిస్తుంటారని వీరన్నారు.
ఇరవైయవ శతాబ్దానికి చెందిన ప్రముఖ అమెరికన్ రచయితలలో 71 శాతం మంది అతిగా మద్యం సేవిస్తున్నారని, ఇతర రంగాలలోని నిపుణులతో పోల్చుకుంటే ఇది చాలా ఎక్కువ శాతమని యూనివర్సిటీ ఆఫ్ కాన్‌సాస్ (Kansas) లో పనిచేసే ప్రొ.డొనాల్డ్ గుడ్‌విన్ అధ్యయనం చేసి తేల్చారు. ఇతరులతో పోలిస్తే లివర్‌కు సిరోసిస్ వ్యాధి సోకి మరణించేవారిలో రచయితలే ఎక్కువ శాతమని ఆయన అన్నాడు.
'Alcohlism is an epidemic among 20th century writers' అనే గుడ్‌విన్ మాటలు సమస్య తీవ్రతను తెలుపుతాయి. కవిత్వ సృజన మతిభ్రంశం (స్కిజోఫ్రేనియా)తో ముడిపడి ఉంటుందంటాడు రోథెన్ బెర్గ్ అనే పరిశోధకుడు. కొందరు శాస్త్రవేత్తలు సాహిత్యంలోని ఉద్వేగాలకు న్యూరోసిస్ లక్షణాలకు పోలిక ఉందంటున్నారు. కళాకారులలో 'మూడ్ డిజార్డర్' కూడా ఎక్కువే. కొంతకాలం చురుకుగా ఉత్సాహంగా కళా సృజన చేయడం, తీవ్రమైన శృంగార వాంఛతో 'మానిక్'గా ప్రవర్తించడం, మరికొంత కాలం దిగులుతో, నిరాశతో, బెంగతో, 'డిప్రెసివ్'గా ఉండడం కళాకారులలో సహజమే.
ఈ రెండు దశలు వెంటవెంట కాని, కొంత వ్యవధితో కాని పునరావృతమవుతుంటాయి. వీనిని మనో విజ్ఞాన శాస్త్ర పరిభాషలో 'బైపోలార్' అంటారు. ఉన్నతమైన బుద్ధిలో ఎంతోకొంత ఉన్మాదం కన్పించకుండా ఉండదని అరిస్టాటిల్ అన్నమాటలను 'శక్తివంతమైన సృజన చేసేవారు బహుధా విభక్తమైన తమ అంతరంగ సంఘర్షణతో బాధపడుతూ వైక్లబ్యాన్ని పొందుతార'నే ఆంతోనిస్టార్ అభిప్రాయంతో జోడించి చూసుకుంటే కళాకారుల వింత అలవాట్లకు, విపరీత ప్రవర్తనలకు కారణాలు తెలుస్తాయి.
మానసిక వైద్యురాలు నాన్సీ సి.యాండ్రీసన్ జరిపిన అధ్యయనంలో 80 శాతం మంది రచయితలు 'మానిక్ డిప్రెసివ్ ఇల్‌నెస్' లేదా 'మేజర్ డిప్రెషన్'కు గురిఅవుతున్నారని, ఇతరులు మాత్రం 30 శాతం మంది ఇలాంటి మానసిక సమస్యలతో బాధ పడుతున్నారని తేలింది. (అమెరికన్ జర్నల్ ఆఫ్ సైకియాట్రి- అక్టోబర్ 1987 సంచికలో తన అధ్యయన సారాంశాన్ని ప్రకటించింది) కళాకారుల ఆత్మ విధ్వంసక ప్రవృత్తి ఆత్మహననానికిదారి తీస్తుందనడానికి ఉదాహరణలెన్నో..
ప్రసిద్ధ చిత్రకారుడు విన్‌సెంట్ వాన్‌గో (1853-1890, తుపాకీతో కాల్చుకుని), జపాన్ కవి మిసావో ఫ్యూజి ముర (1886-1903), రష్యన్‌కవి మయకోవ్‌స్కీ (1893-1930, తుపాకీతో కాల్చుకుని), హంగెరీ కవి అటెల్లా జోసెఫ్ (1905- 1937, రైలు పట్టాలమీద తలపెట్టి), ఎర్నెస్ట్ హెమింగ్వే (1899- 1961, తుపాకీతో కాల్చుకుని), రుమేనియా కవి పాల్ సెలాన్ (1920-1970, సీన్ నదిలో దూకి), నోబెల్ గ్రహీత జపాన్ రచయిత యసునారి కవబాట; ఆర్థర్ కోస్టలర్ (1905-1983) మొదలైనవారు ఆత్మహత్య చేసుకున్నారు.
అమెరికన్ కవయిత్రి సారాటీస్‌డేల్ (1884-1993, నిద్రమాత్రలు మింగి), వర్జీనియా వుల్ఫ్ ( 1882- 1941), రష్యన్ కవయిత్రి మారిన స్వెతయేవ (1892-1941, ఉరిపోసుకుని), సిల్వియాప్లాత్ (1932- 1963); యాన్ సెక్స్‌టన్ (1928-1974), ఫ్రాన్స్ రచయిత్రి సారాకాఫ్ మాన్ (1934-1994) మొదలైన వారందరూ ఆత్మహత్యకు పాల్పడినవారే. ఆత్మ విధ్వంసక ప్రవృత్తికి మరో పార్శ్వం స్వీయ రచనా విధ్వంసం.
పరిశోధనలు-ఫలితాలు: యూనివర్శిటీ ఆఫ్ కెంటరీ మెడికల్ స్కూల్ లో మనోవిజ్ఞానశాస్త్ర ఆచార్యుడు ఆర్నాల్డ్ యం.లుడ్విగ్, ఆయన సహోద్యోగులు కలిసి ఇరవైయవ శతాబ్దానికి చెందిన వెయ్యిమంది ప్రముఖుల జీవిత చరిత్రలను పదేళ్లపాటు అధ్యయనం చేశారు. ఈ వెయ్యిమందిలో కళాకారులు, శాస్త్రవేత్తలు వివిధ రంగాలకు చెందిన సాంకేతిక నిపుణులూ ఉన్నారు.
కళాకారులు 72 శాతం, ఇతరులు 39 శాతం మానసిక రుగ్మతలకు గురయినారని లుడ్విగ్ బృందం పరిశోధనలో తేలింది. ఇతర రంగాలవారు మూడు నుంచి తొమ్మిది శాతం, వర్ధమాన కళాకారులు 29 నుండి 34 శాతం వరకు మానసిక అస్వస్థతకు గురువుతున్నారని, ఇతర రంగాలలోని మధ్య వయస్కులు 18 నుంచి 29 శాతం, కళాకారులు 59 నుంచి 77 శాతం మంది మానసిక అస్వస్థతకు గురవుతున్నారని లుడ్విగ్ బృందం పరిశోధనలో తేలిన మరో ముఖ్యాంశం.
వివిధ రంగాలలో ప్రపంచ ప్రసిద్ధుల జీవితాలను అధ్యయనం చేసిన లుడ్విగ్ 'ది ప్రైస్ ఆఫ్ గ్రేట్‌నెస్ రిజాల్వింగ్ ద క్రియేటివిటీ అండ్ మ్యాడ్‌నెస్ కాంట్రవర్సీ' (1995) అనే గ్రంథం రాశాడు. రచయితల మద్యపాన వ్యసనానికి, మానసిక రుగ్మతలకు, ఆత్మహత్యలకు కారణాలను ఈ పుస్తకంలో లుడ్విగ్ సుదీర్ఘంగా చర్చించాడు. జాన్ హాప్కిన్స్ యూనివర్శిటీ స్కూల్ ఆఫ్ మెడిసిన్‌కు చెందిన మనో విజ్ఞాన శాస్త్ర అధ్యాపకురాలు, వైద్యురాలు కే రెడ్ ఫీల్ జామిసన్ 1980లలో 47 మంది ప్రముఖ బ్రిటిష్ కళాకారుల చేత సుదీర్ఘ ప్రశ్నపత్రాలకు జవాబులు రాయించి పరిశీలించింది.
ఈ 47 మందిలో 38 శాతం మంది డిప్రెషన్, బైపోలార్ డిజార్డర్ కు గురయిన వారుకాగా, ఎలక్ట్రో కన్‌వల్‌జివ్ థెరపీ లేదా సైకోట్రాపిక్ మెడికేషన్ అవసరమైనవారు 28 శాతం మంది ఉన్నారు. కవులు అల్పాయుష్కులా: ఇన్‌స్టిట్యూట్ ఫర్ సైకియాట్రీ ఆఫ్ మ్యూనిచ్‌కి చెందిన డా.అడేల్‌జుడా 1927 నుంచి 1943 వరకు 5000 ప్రముఖులను ఇంటర్వ్యూలు చేశాడట. 27 శాతం మంది కళాకారులు, 19 శాతం మంది శాస్త్రవేత్తలు న్యూరోసిస్, పర్సనాలిటీ డిజార్డర్‌కు గురయినారని, 50 శాతం కవులు సైకిక్ డిస్‌రప్‌షన్‌తో బాధపడుతున్నారని తేల్చాడు.
ఎర్నింగ్ రీసెర్చ్ ఇన్‌స్టిట్యూట్ (కాలిఫోర్నియా స్టేట్ యూనివర్శిటీకి చెందిన ప్రొ.జేమ్స్ కాఫ్‌మాన్, అమెరికా, చైనా, టర్కీ, తూర్పు యూరప్ దేశాలకు చెందిన 2000 మంది ప్రాచీన, ఆధునిక కవుల, రచయితల, జీవిత చరిత్రలను పరిశీలించాడు. నాటక రచయితల సగటు జీవితకాలం 63 సం.లు, నవలా రచయితల సగటు జీవితకాలం 66 సం.లు, కవుల సగటు జీవితకాలం 62 సం.లు సామాజిక శాస్త్రవేత్తల సగటు జీవితకాలం 73 సం.లు అని పేర్కొన్నాడు.ు
"Creative individuals,especially poets reported that their psychological and physiologcal states during periods of great creative productivity were very similar to those during a manic period. Poetic creativity especially has usually been linked with schizophrenia. This is in part because primary process cognition has often been thought to operate prominentaly in both schizophrenia and the composing poetry'
ఆంధ్ర జ్యోతి
.
తీవ్రమైన ప్రతిస్పందనాశీలత వల్ల కళాకారులు తొందరగా ఉద్వేగాలకు లోనవుతుంటారు. బుద్ధికంటే వీరికి హృదయమే ప్రధానం. విశ్లేషణా దృష్టికంటే సంశ్లేషణాదృష్టి వీరిలో ఎక్కువ. భౌతిక, ఆంతరంగిక జీవితాలకు, గతానికి వర్తమానానికి, వ్యక్తావ్యక్తాలకు, బుద్ధికి హృదయానికి, వ్యక్తిగత సాంఘిక జీవితాలకు, సృజన, లౌకిక జీవితాలకు మధ్య వీరు అనుక్షణం ఊయలలూగుతుంటారు.
సృజనలో వారు పొందే గొప్ప ఆనందం ముందు లౌకిక సుఖ సంతోషాలన్నీ తృణప్రాయంగానే కనిపిస్తాయేమో! భౌతిక జీవితం కంటే ఆంతరిక జీవితానికే ప్రాముఖ్యమిస్తారు. వ్యక్తిగత జీవితం, దేహారోగ్యం, సమయ పాలనల కంటే తమ కళా సృజనే ఉత్కృష్టమైనదిగా భావిస్తారు. వీటన్నింటి వల్ల కళాకారులలో ఏదో ఒక మేరకు క్రమశిక్షణా రాహిత్యం సాధారణ లక్షణంగా కనిపిస్తుంది.
'Being a published poet is more dangerous than being a deep-sea diver' - యూనివర్సిటీ ఆఫ్ టెక్సాస్‌లో సైకాలజీ ప్రొఫెసర్ అయిన జేమ్స్ డబ్ల్యు.పెన్‌బేకర్ అభిప్రాయమిది. ఆయన మాటలు ప్రతి కళాకారునికీ వర్తిస్తాయి. ఇతర వృత్తుల వారితో పోల్చుకుంటే అధిక శాతం కళాకారుల జీవనశైలి విలక్షణంగా ఉంటుంది.. వ్యక్తిగత జీవితంలో క్రమశిక్షణను, సామాజిక 'నైతిక' విలువలను గొప్ప కళాకారులు తోసిరాజనడానికి కారణాలేమిటి?
స్వబుద్ధికంటే స్వఇచ్ఛకే ప్రాధాన్యమివ్వడమే కారణమా? మనస్సును నిగ్రహించుకోలేని తత్వమే 'సృజనాత్మకత'కు మూలమా? సృజన కోసం తపన, సంఘర్షణ, సృజనానందం, సృజనాహంకృతి 'బుద్ధి'ని తృణీకరిస్తున్నాయా? ఇలాంటి కొన్ని ప్రశ్నలకు జవాబులను అన్వేషించే ప్రయత్నమే ఈ వ్యాసం. గర్భవతి ప్రసవం వరకు అనుభవించే బాధలను, తీసుకునే జాగ్రత్తలను కళాకారుని సృజనకు పూర్వదశతో (లేదా కృతాద్యవస్థతో) పోల్చవచ్చు.
కళా సృజనే ప్రసవం. బాలారిష్టాలను అధిగమింపజేసి శిశువు ఆలనా పాలనా చూస్తూ బాల్యాన్ని దాటించి తన కాళ్ళమీద తాను నిలబడి వ్యక్తిగా ఎదిగేవరకు తల్లి (తండ్రితో పాటు) పర్యవేక్షిస్తుంటుంది. తన కళారూపానికి తగిన సవరణలు, పూరణలు చేస్తూ, దానిని కళాభిమాని వద్దకు చేర్చడానికి కళాకారుడు పడే కష్టనష్టాలను ప్రసవానంతరం తల్లి స్థితిగతులతో పోల్చవచ్చు.
సృజనకు పూర్వం, సృజన దశలో, సృజనానంతరం కళాకారుని మానసిక స్థితిని ఇతరులకంటే తోటి కళాకారుడు మాత్రమే కొంతవరకైనా అర్థం చేసుకోగలడు. కనుక ప్రతి కళాకారుడూ సామాజిక పరిణామాలను, తదనుగుణంగా తన కళా మాధ్యమంలో వస్తున్న మార్పులను 'జాగ్రత్త'గా గమనిస్తూనే తన అభిరుచులకు ప్రతిభా పాటవాలకు తగిన వస్తు వ్యక్తీకరణల్లో పరిణతి సాధిస్తూ తన వ్యక్తిత్వాన్ని నిలుపుకోవడం నిత్య సంఘర్షణాయుతం. సామాజిక చైతన్యం కలిగిన కళాకారుడు వివిధ వ్యవస్థలలో వస్తున్న అనూహ్య పరిణామాల వెనుకనున్న చారిత్రిక కారణాలను విశ్లేషించుకోగలగాలి.
ప్రతి పరిణామానికీ వివిధ స్థల కాలాలలో పరిణామంలో గతి భేదాలకూ, భౌగోళిక, చారిత్రిక రాజకీయ సామాజిక స్థితిగతులకూ అవినాభావ సంబంధముంటుందని గ్రహించాలి. ఆంతరిక, సృజనాత్మక జీవితమూ, కౌటుంబిక జీవితమూ, వృత్తి జీవితమూ, సాధారణ లౌకిక జీవితమూ వీటన్నింటికీ విడివిడిగా న్యాయం చేస్తూనే వీటన్నింటి మధ్య తగిన సమన్వయం సాధించాలనేది బహుశా కళాకారులందరి అంతర్గత కాంక్ష. సృజనకు అవసరమైన స్థల కాలాలను మిగుల్చుకోవడానికి, తాను సాధించిన ప్రగతిని పరోక్షంగా ఇతరులకు తెలియజెప్పడానికి కళాకారుడు పడే ఆరాటం అందరికీ అర్థం కాదు.
కళారూపం ఎలా రూపొందుతుందోనన్న భయం, పూర్తి అయిన తర్వాత దానిని లోకం ఎలా స్వీకరిస్తుందోనన్న 'యాంగ్జయిటీ'లే మనిషి ప్రవర్తనకు, మానసిక రుగ్మతలకు మూలాలని ఫ్రాయిడ్ అంటాడు. ప్రపంచ సాహిత్యంలో అధిక భాగం ఉద్వేగాల అణచివేత, దాని ఫలితాల మీద ఆధారపడినదేనేమో! ఎవరో అన్నట్లు 'If there is no repression, there would be little literature'.
గుర్తింపు కాంక్షలు:
భగవత్ ప్రీతికోసమో, ప్రభువుల (తన అవసరాలు తీర్చేవారి) తృప్తి కోసమో, సమాజ సంస్కరణ కోసమో, తనను తాను తృప్తిపరచుకోవడం కోసమో లేదా కేవలం డబ్బుకోసమో కళాసృజన చేశామని చెప్పుకునేవారు కూడ 'గుర్తింపు' కోసం పాకులాడడం చూస్తూనే ఉన్నాం. ఇతరులకంటే సృజనాత్మక రంగాలలో కృషి చేసే వారికి గుర్తింపు కాంక్ష మరింత అధికంగా ఉంటుంది. నిష్కామ కర్మను బోధించే ఆధ్యాత్మిక తత్పరులకూ చోదకశక్తి గుర్తింపు కాంక్షేనేమో!
1. వస్తు నవ్యత వల్లనో, బలమైన వ్యక్తీకరణ వల్లనో యాదృచ్ఛికంగా వచ్చిన ఖ్యాతిని నిలుపుకునే ప్రయత్నం.
2. అధ్యయన, అభ్యాసాలు లేకపోయినా కాలక్షేపంకోసం కళాకారులుగా మారి, వచ్చిన కొద్దిపాటి గుర్తిం పుతో తృప్తి పడకుండా మరింత కీర్తిని ఆశించడం.
3. తాము గొప్పవిగా భావించే వాటిని లోకం గుర్తించకపోవడం.
4. వివిధ కళారంగాలలో కృషి చేస్తూ దేనిలోనూ పరిణతిని సాధించలేకపోవడం.
5. వివిధ కళాక్షేత్రాలలో కృషి చేస్తున్నప్పుడు తాను కోరుకున్న రంగంలో కీర్తి రాకపోవ డం.
6. కొన్ని సంవత్సరాలపాటు కళా సృజనకు దూరమై తిరిగి కొనసాగించదలచినప్పుడు ఆ రంగంలో వచ్చిన పరిణామాలను గుర్తించలేకపోవడం, గుర్తించినా తగిన ప్రతిభను ప్రదర్శించలేకపోవడం.
7. కళారంగంలో వచ్చిన కీర్తి దైనందిన జీవితానికి ఏ విధంగానూ ఉపయోగపడకపోవడం.
8. వృత్తికి ప్రవృత్తికి మధ్య నుండే మిత్ర శత్రు సంబంధాలను స్పష్టంగా అవగాహన చేసుకోలేకపోవడం లేదా అంగీకరించలేకపోవడం- మొదలైనవి కళాకారులకు సంఘర్షణను, నిరాశను కలిగించే కారణాలుగా ఊహించవచ్చు.
కాని తన కళాఖండాన్ని కళాభిమానులకు అందుబాటులోకి తేవడం, విమర్శకుల మన్ననలు పొందడం కళాకారులకు ఎప్పటికీ సమస్యే. ఇది కళాకారుని లౌకిక వ్యవహార దక్షతకు పరీక్ష. 'The success of an artist may or may not be linked to his or her creativity or originality. It may more to do with their emotion IQ, social skills and connections in the right places' 'మిథ్స్ ఆఫ్ క్రియేటివిటీ అండ్ జీనియస్' అనే వ్యాసంలో మోనిక్ లారెంట్ అనే విద్వాంసుడు వెల్లడించిన అభిప్రాయమూ పరిశీలించదగినదే. ఇక్కడ చర్చించిన అంశాలన్నీ సృజనాత్మకతకు ప్రాధాన్యమున్న రంగాలలో కృషి చేసే వారందరికీ వర్తిస్తాయి.
విశృంఖలత్వం:
తత్వ దర్శన ప్రస్థానంలో ప్రతి కళాకారుడూ ఐహిక, లౌకిక జీవితాలలోని విలువలు, ఆదర్శాలు రూపొందిన క్రమాన్ని, వాటిలోని వైరుధ్యాలను గ్రహిస్తాడు. ఆయా సిద్ధాంతాల, ఆదర్శాలలోని గుణదోషాలను, ఆచరణలోని సాఫల్య వైఫల్యాలను వెంటవెంటనే గ్రహించగలుగుతారు. దీనివల్ల కొందరు వ్యక్తిగత జీవితంలోని 'విశ్వాసాల'ను విడువకుండానే శూన్యవాద, నిరీశ్వరవాద ఛాయలలో పయనిస్తుంటారు.
కొందరు ఏ ఒక్క సిద్ధాంతానికో ఆదర్శానికో సుదీర్ఘకాలం కట్టుబడి ఉండకపోవడానికి ఇది కూడా కారణం కావచ్చు. కళాకారుల నిరంకుశ స్వభావానికి, స్వేచ్ఛాప్రీతికి, విశృంఖలత్వానికి కళలోని వ్యక్తి ప్రాధాన్యమూ, అనంత భావనాత్మక స్వేచ్ఛలూ మూలాలేమో! వీరికి సహజంగానే సౌందర్య దృష్టి ఎక్కువ. స్వసుఖ లక్షణాలు, స్వానురాగమూ, నవ్యతాప్రీతీ ఎక్కువే. సహజ మనః ప్రవృత్తికి భౌతిక, లౌకిక జీవితాలకు మధ్యనుండే శాశ్వత ఘర్షణను అనుభవపూర్వకంగా తెలుసుకున్నవారు.
గొప్ప కళాకారులైన సంప్రదాయవాదులు, నిష్ఠాగరిష్ఠులు కూడ కొన్ని జీవన పార్శ్వాలలో, అలవాట్లలో భౌతికవాదులలాగే వ్యవహరిస్తుంటారని తెలుసుకోవడానికి పెద్ద పరిశోధనలేమీ అక్కరలేదు. ఏమైనా నిలకడలేని వైవాహిక జీవితాలు, అనేక ప్రేమ వ్యవహారాలు, భగ్న ప్రేమలు, అసాధ్య ప్రేమలు, వివాహేతర సంబంధాలు, విశృంఖల లైంగిక ప్రవృత్తి కళాకారులలో ఎక్కువగా కనిపిస్తాయి. 'The Love affairs of many literary men make us almost conclude that they were more concerned about their loves than their art'. ఆల్బర్ట్ మోర్డెల్ (రోటిక్ మోటివ్ ఇన్ లిటరేచర్. పుట.17) అన్నట్టు ప్రేమ వ్యవహారాలు కొన్ని సందర్భాలలో కళాసృజనకు భంగకరంగా మారడమూ ఉన్నది. ప్రేమలో పడడంతోనే ఎంత కొత్తవారైనా పాతబడక తప్పదని, పరస్పరం ప్రేమించుకున్నవారు ఇక ఒకరి గురించి మరొకరు తెలుసుకోవాల్సింది ఏమీ మిగలనప్పుడు సాన్నిహిత్యం బలహీనపడుతుందని, కేవలం లైంగిక సంయోగం ద్వారా ఏర్పడిన సాన్నిహిత్యాలూ త్వరలోనే చెరిగిపోతాయని అప్పుడు తిరిగి కొత్త ప్రేమలను, సాన్నిహిత్యాలను కోరుకుంటారని ఎరిక్‌ఫ్రామ్ అంటాడు.
కళాకారులు-మద్యపానం: 'No poems can please for long or live that are written by water drinkers' అంటాడు రోమన్ కవి హోరేస్. స్వల్పంగా మద్యం సేవించినప్పుడు కలిగే ఏకాగ్రత, సంకోచరాహిత్యం నిర్మొహమాటత్వం మొదలైన లక్షణాలు కూడ కళాకారులను మద్యపాన ప్రలోభానికి గురి చేస్తుంటాయేమో! ఇలాంటి ఆలోచనలే మద్యపానం, కళాసృజన అవినాభావమైనవనే స్థితికి చేర్చి వ్యసనంగా మారుస్తుంటాయి. 'జబ్ భీ మయ్‌ఖానే సే హమ్ చలే సాథ్ లేకర్ సైకడోం ఆలమ్ చలే జిత్ నే గమ్ జాలిమ్ జమానే నే దియే దఫ్న్ కర్‌కే మయ్‌కదేమే హమ్ చలే' (మదిరాలయం నుంచి నేను బయటికి వచ్చినప్పుడు వందలాది విశ్వాలు నాతో సహయానం చేస్తాయి.
ఈ క్రూర ప్రపంచం ఇచ్చిన దుఃఖాలన్నిటినీ పూడ్చేసి మధుశాలలోకి ప్రవేశించాను) మద్యం కొన్నింటిని మరచిపోవడానికి ఎంతగా ఉపకరిస్తుందో, (పై షేర్లల్లో ఒక ఉర్దూ కవి చెప్పినట్లు) తనకు తెలిసీ తెలియకుండా అణచివేసిన గెలుపు ఓటములతో కూడిన అనేక ప్రపంచాలను గుర్తు చేసి అంతగా అశాంతిపాలు చేస్తుంది. చివరకు 'బే ఖుదీ మే భీ కరార్ ఆతా నహీఁ' అని స్వగతంలో రోదించేట్లు చేస్తుంది. నోబెల్ బహుమతి పొందిన ఏడుగురు అమెరికన్ రచయితలలో సింక్లెయిర్ లెవిస్, యూజినీ ఓనీల్, విలియం ఫాక్‌నర్, ఎర్నెస్ట్ హెమిం గ్వే, జాన్ స్టీన్‌బెక్ అనే అయిదుగురూ అధిక మద్యపానం వల్ల రోగాలపాలైనారట.
ఇతర రంగాలలో ఉన్నత స్థానాలకు చేరినవారికంటే కవులు, రచయితలు అతిగా మద్యం సేవిస్తున్నారని పరిశోధకులంటున్నారు. Gustafson and Norlander (1994) చేసిన అధ్యయనంలోనూ ఇదే తేలింది. సృజన కొనసాగుతున్న దశలోకంటే సృజన పూర్తి అయిన తర్వాత కళాకారులు ఎక్కువగా మద్యం సేవిస్తుంటారని వీరన్నారు.
ఇరవైయవ శతాబ్దానికి చెందిన ప్రముఖ అమెరికన్ రచయితలలో 71 శాతం మంది అతిగా మద్యం సేవిస్తున్నారని, ఇతర రంగాలలోని నిపుణులతో పోల్చుకుంటే ఇది చాలా ఎక్కువ శాతమని యూనివర్సిటీ ఆఫ్ కాన్‌సాస్ (Kansas) లో పనిచేసే ప్రొ.డొనాల్డ్ గుడ్‌విన్ అధ్యయనం చేసి తేల్చారు. ఇతరులతో పోలిస్తే లివర్‌కు సిరోసిస్ వ్యాధి సోకి మరణించేవారిలో రచయితలే ఎక్కువ శాతమని ఆయన అన్నాడు.
'Alcohlism is an epidemic among 20th century writers' అనే గుడ్‌విన్ మాటలు సమస్య తీవ్రతను తెలుపుతాయి. కవిత్వ సృజన మతిభ్రంశం (స్కిజోఫ్రేనియా)తో ముడిపడి ఉంటుందంటాడు రోథెన్ బెర్గ్ అనే పరిశోధకుడు. కొందరు శాస్త్రవేత్తలు సాహిత్యంలోని ఉద్వేగాలకు న్యూరోసిస్ లక్షణాలకు పోలిక ఉందంటున్నారు. కళాకారులలో 'మూడ్ డిజార్డర్' కూడా ఎక్కువే. కొంతకాలం చురుకుగా ఉత్సాహంగా కళా సృజన చేయడం, తీవ్రమైన శృంగార వాంఛతో 'మానిక్'గా ప్రవర్తించడం, మరికొంత కాలం దిగులుతో, నిరాశతో, బెంగతో, 'డిప్రెసివ్'గా ఉండడం కళాకారులలో సహజమే.
ఈ రెండు దశలు వెంటవెంట కాని, కొంత వ్యవధితో కాని పునరావృతమవుతుంటాయి. వీనిని మనో విజ్ఞాన శాస్త్ర పరిభాషలో 'బైపోలార్' అంటారు. ఉన్నతమైన బుద్ధిలో ఎంతోకొంత ఉన్మాదం కన్పించకుండా ఉండదని అరిస్టాటిల్ అన్నమాటలను 'శక్తివంతమైన సృజన చేసేవారు బహుధా విభక్తమైన తమ అంతరంగ సంఘర్షణతో బాధపడుతూ వైక్లబ్యాన్ని పొందుతార'నే ఆంతోనిస్టార్ అభిప్రాయంతో జోడించి చూసుకుంటే కళాకారుల వింత అలవాట్లకు, విపరీత ప్రవర్తనలకు కారణాలు తెలుస్తాయి.
మానసిక వైద్యురాలు నాన్సీ సి.యాండ్రీసన్ జరిపిన అధ్యయనంలో 80 శాతం మంది రచయితలు 'మానిక్ డిప్రెసివ్ ఇల్‌నెస్' లేదా 'మేజర్ డిప్రెషన్'కు గురిఅవుతున్నారని, ఇతరులు మాత్రం 30 శాతం మంది ఇలాంటి మానసిక సమస్యలతో బాధ పడుతున్నారని తేలింది. (అమెరికన్ జర్నల్ ఆఫ్ సైకియాట్రి- అక్టోబర్ 1987 సంచికలో తన అధ్యయన సారాంశాన్ని ప్రకటించింది) కళాకారుల ఆత్మ విధ్వంసక ప్రవృత్తి ఆత్మహననానికిదారి తీస్తుందనడానికి ఉదాహరణలెన్నో..
ప్రసిద్ధ చిత్రకారుడు విన్‌సెంట్ వాన్‌గో (1853-1890, తుపాకీతో కాల్చుకుని), జపాన్ కవి మిసావో ఫ్యూజి ముర (1886-1903), రష్యన్‌కవి మయకోవ్‌స్కీ (1893-1930, తుపాకీతో కాల్చుకుని), హంగెరీ కవి అటెల్లా జోసెఫ్ (1905- 1937, రైలు పట్టాలమీద తలపెట్టి), ఎర్నెస్ట్ హెమింగ్వే (1899- 1961, తుపాకీతో కాల్చుకుని), రుమేనియా కవి పాల్ సెలాన్ (1920-1970, సీన్ నదిలో దూకి), నోబెల్ గ్రహీత జపాన్ రచయిత యసునారి కవబాట; ఆర్థర్ కోస్టలర్ (1905-1983) మొదలైనవారు ఆత్మహత్య చేసుకున్నారు.
అమెరికన్ కవయిత్రి సారాటీస్‌డేల్ (1884-1993, నిద్రమాత్రలు మింగి), వర్జీనియా వుల్ఫ్ ( 1882- 1941), రష్యన్ కవయిత్రి మారిన స్వెతయేవ (1892-1941, ఉరిపోసుకుని), సిల్వియాప్లాత్ (1932- 1963); యాన్ సెక్స్‌టన్ (1928-1974), ఫ్రాన్స్ రచయిత్రి సారాకాఫ్ మాన్ (1934-1994) మొదలైన వారందరూ ఆత్మహత్యకు పాల్పడినవారే. ఆత్మ విధ్వంసక ప్రవృత్తికి మరో పార్శ్వం స్వీయ రచనా విధ్వంసం.
పరిశోధనలు-ఫలితాలు: యూనివర్శిటీ ఆఫ్ కెంటరీ మెడికల్ స్కూల్ లో మనోవిజ్ఞానశాస్త్ర ఆచార్యుడు ఆర్నాల్డ్ యం.లుడ్విగ్, ఆయన సహోద్యోగులు కలిసి ఇరవైయవ శతాబ్దానికి చెందిన వెయ్యిమంది ప్రముఖుల జీవిత చరిత్రలను పదేళ్లపాటు అధ్యయనం చేశారు. ఈ వెయ్యిమందిలో కళాకారులు, శాస్త్రవేత్తలు వివిధ రంగాలకు చెందిన సాంకేతిక నిపుణులూ ఉన్నారు.
కళాకారులు 72 శాతం, ఇతరులు 39 శాతం మానసిక రుగ్మతలకు గురయినారని లుడ్విగ్ బృందం పరిశోధనలో తేలింది. ఇతర రంగాలవారు మూడు నుంచి తొమ్మిది శాతం, వర్ధమాన కళాకారులు 29 నుండి 34 శాతం వరకు మానసిక అస్వస్థతకు గురువుతున్నారని, ఇతర రంగాలలోని మధ్య వయస్కులు 18 నుంచి 29 శాతం, కళాకారులు 59 నుంచి 77 శాతం మంది మానసిక అస్వస్థతకు గురవుతున్నారని లుడ్విగ్ బృందం పరిశోధనలో తేలిన మరో ముఖ్యాంశం.
వివిధ రంగాలలో ప్రపంచ ప్రసిద్ధుల జీవితాలను అధ్యయనం చేసిన లుడ్విగ్ 'ది ప్రైస్ ఆఫ్ గ్రేట్‌నెస్ రిజాల్వింగ్ ద క్రియేటివిటీ అండ్ మ్యాడ్‌నెస్ కాంట్రవర్సీ' (1995) అనే గ్రంథం రాశాడు. రచయితల మద్యపాన వ్యసనానికి, మానసిక రుగ్మతలకు, ఆత్మహత్యలకు కారణాలను ఈ పుస్తకంలో లుడ్విగ్ సుదీర్ఘంగా చర్చించాడు. జాన్ హాప్కిన్స్ యూనివర్శిటీ స్కూల్ ఆఫ్ మెడిసిన్‌కు చెందిన మనో విజ్ఞాన శాస్త్ర అధ్యాపకురాలు, వైద్యురాలు కే రెడ్ ఫీల్ జామిసన్ 1980లలో 47 మంది ప్రముఖ బ్రిటిష్ కళాకారుల చేత సుదీర్ఘ ప్రశ్నపత్రాలకు జవాబులు రాయించి పరిశీలించింది.
ఈ 47 మందిలో 38 శాతం మంది డిప్రెషన్, బైపోలార్ డిజార్డర్ కు గురయిన వారుకాగా, ఎలక్ట్రో కన్‌వల్‌జివ్ థెరపీ లేదా సైకోట్రాపిక్ మెడికేషన్ అవసరమైనవారు 28 శాతం మంది ఉన్నారు. కవులు అల్పాయుష్కులా: ఇన్‌స్టిట్యూట్ ఫర్ సైకియాట్రీ ఆఫ్ మ్యూనిచ్‌కి చెందిన డా.అడేల్‌జుడా 1927 నుంచి 1943 వరకు 5000 ప్రముఖులను ఇంటర్వ్యూలు చేశాడట. 27 శాతం మంది కళాకారులు, 19 శాతం మంది శాస్త్రవేత్తలు న్యూరోసిస్, పర్సనాలిటీ డిజార్డర్‌కు గురయినారని, 50 శాతం కవులు సైకిక్ డిస్‌రప్‌షన్‌తో బాధపడుతున్నారని తేల్చాడు.
ఎర్నింగ్ రీసెర్చ్ ఇన్‌స్టిట్యూట్ (కాలిఫోర్నియా స్టేట్ యూనివర్శిటీకి చెందిన ప్రొ.జేమ్స్ కాఫ్‌మాన్, అమెరికా, చైనా, టర్కీ, తూర్పు యూరప్ దేశాలకు చెందిన 2000 మంది ప్రాచీన, ఆధునిక కవుల, రచయితల, జీవిత చరిత్రలను పరిశీలించాడు. నాటక రచయితల సగటు జీవితకాలం 63 సం.లు, నవలా రచయితల సగటు జీవితకాలం 66 సం.లు, కవుల సగటు జీవితకాలం 62 సం.లు సామాజిక శాస్త్రవేత్తల సగటు జీవితకాలం 73 సం.లు అని పేర్కొన్నాడు.ు
"Creative individuals,especially poets reported that their psychological and physiologcal states during periods of great creative productivity were very similar to those during a manic period. Poetic creativity especially has usually been linked with schizophrenia. This is in part because primary process cognition has often been thought to operate prominentaly in both schizophrenia and the composing poetry'
ఆంధ్ర జ్యోతి
.
Thursday, November 20, 2008
నాకేం భయం - సోదరి మాయావతి
కర్ణుడికి కవచ కుండలాల్లాగా ధైర్యం ఆమెకు సహజభూషణం.రాజకీయపుటెత్తుగడల్లో ఆరితేరిన ఆ ధీరవనిత... మాయావతి. అనుకున్నది సాధించేదాకా నిద్రపోని తత్వం, సమయానుకూలంగా వ్యూహాలు మార్చే నైపుణ్యం... ఈ లక్షణాలే ఆమెను దేశంలోనే అత్యంత పిన్నవయస్కురాలైన ముఖ్యమంత్రిని చేశాయి. అంబేద్కర్ కలలను సాకారం చేయడమే తన జీవితలక్ష్యమంటున్న ఆ 'బెహెన్‌జీ' జీవితవిశేషాలు ఆమె మాటల్లోనే!
చిన్నప్పటి నుంచీ నాలో ధైర్యం పాళ్లు ఎక్కువే. సమస్య వస్తే పారిపోయే తత్వం కాదు. దాంతో పోరాడుతాను. అలాంటి ఓ సంఘటన చెప్పాలంటే... చిన్నతనంలో మేమంతా అప్పుడప్పుడూ తాతయ్యా వాళ్ల ఊరికి వెళ్లేవాళ్లం. ఒకసారి అక్కడికెళ్లినప్పుడు తాతయ్యా మేమందరం కలిసి షికారుకు బయలుదేరాం. కొంతదూరం వెళ్లగానే... హఠాత్తుగా ఒక తోడేలు ఎదురైంది. పెద్దవాళ్లంతా నన్ను దూరంగా వెళ్లి నుంచోమన్నారు. దానికి అందితే కరుస్తుందని భయపెట్టారు. దానికి నేను 'అది నన్ను కరవడం కాదు, నేనే దాన్ని చంపి తినేస్తాను' అంటూ ఆ తోడేలును తరిమితరిమి కొట్టాను.
మరో సంఘటన... నాకప్పుడు పన్నెండు పదమూడేళ్లు. మా నాలుగో తమ్ముడు సుభాష్ పుట్టి కొద్దిరోజులే అయింది. అంతలో వాడికి చలివాతం కమ్మింది. అమ్మకు కూడా ఆరోగ్యం బాగాలేదు. హాస్పిటల్‌కు తీసుకెళ్దామంటే ఇంట్లో చిల్లిగవ్వ లేదు. నాన్న పనిమీద వేరే ఊరెళ్లారు. ప్రభుత్వాసుపత్రికి వెళ్దామంటే 6 కి.మీ. దూరం వెళ్లాలి. ఎంత దూరమైనా అంతకు మించి గత్యంతరం లేదు. ఆలస్యమైతే తమ్ముడు దక్కేలా లేడు. పెద్దగా ఆలోచించకుండానే ఒక నిర్ణయానికొచ్చా. ఒక మంచినీళ్ల సీసా తీసుకుని తమ్ముణ్ని భుజాన వేసుకుని బయలుదేరా. నిజంగా ఆ ప్రయాణం చాలా భయంకరమైనది. అసలే చీకటిపడింది. ఆ దారి మధ్యలో కొంతమేర చిక్కటి అడవి కూడా ఉంది. వెుత్తం నిర్మానుష్యంగా ఉంటుంది. అయినా వెుండికి పడి ఆరుమైళ్లూ నడిచాను. తమ్ముణ్ని ఒకభుజం మీద నుంచి మరోభుజానికీ అప్పుడప్పుడూ వీపుమీదకీ మార్చుకుంటూ! ఏడ్చినప్పుడల్లా వాడికి నాలుగుచుక్కలు నీళ్లు పట్టేదాన్ని. రెండు గంటలు పట్టింది ఆసుపత్రికి చేరడానికి. డాక్టర్లు నన్ను చూసి ఆశ్చర్యపోయారు. అడుగుతీసి అడుగెయ్యలేని పరిస్థితిలో ఉన్నాను. అయితేనేం, తమ్ముడు దక్కాడు. అదే సంతోషం. వైద్యం అందడంతో వాడి పరిస్థితి కొంచెం మెరుగైంది. నాకూ ఓ గంట విశ్రాంతి దొరకడంతో... రాత్రి తొమ్మిదిన్నరకు తిరుగుప్రయాణమయ్యాను. మళ్లీ ఆరుమైళ్లూ రెండుగంటలూ! గుమ్మంలోనే కూర్చునుంది అమ్మ. అల్లంత దూరంలో నన్ను చూడగానే పరిగెత్తుకుంటూ వచ్చింది. కళ్లల్లో నీళ్లు. తమ్ముడు బాగానే ఉన్నాడన్న ఆనందం నేను క్షేమంగా ఇంటికి చేరుకున్నానన్న సంతోషం. ఆ ఉద్వేగాన్ని తట్టుకోలేక నన్ను గట్టిగా కౌగిలించుకుంది.
దళితులు ఎంత వివక్ష ఎదుర్కొంటారో ఇప్పుడు కొత్తగా చెప్పక్కర్లేదు. అందుకు నేనూ మా కుటుంబం మినహాయింపూ కాదు. చిన్నప్పుడు... మేం బస్సులో వెళ్తుంటే పక్కన కూర్చున్నవాళ్లు మాట కలిపేవారు. మధ్యలో మీదే కులం అని అమ్మని అడిగి... మా కులం పేరు చెప్పగానే దూరం జరిగేవారు. 'ఎందుకిలాగ' అని అమ్మనడిగితే కులం అంటే ఏంటో చెప్పింది అమ్మ. అప్పట్నుంచీ ఆ మాటంటే అణువణువునా అసహ్యంతో పెరిగాన్నేను.
నాకు పద్నాలుగేళ్లు వచ్చేసరికి అంబేద్కర్ గురించి బాగా తెలిసింది. నేనూ ఆ స్థాయికి చేరుకోవాలంటే ఏంచేయాలి నాన్నా అని అడిగితే ఎప్పట్లాగా ఆరోజు నా మాటల్ని చిన్నపిల్లల మాటల్లాగా కొట్టిపారెయ్యలేదాయన. 'బాగా చదవాలి, డిగ్రీ పూర్తిచెయ్యాలి, ఐఏఎస్ అవ్వాలి. అప్పుడు నువ్వనుకున్నది సాధించగలవు' అన్నాడు. నేనామాటల్ని చాలా సీరియస్‌గా తీసుకున్నాను. ఎంత తొందరగా కలెక్టర్ అవుతానా అన్నదానిపైనే నా దృష్టంతా. ఆ తొందరతో మూడు(9, 10, 11) క్లాసుల పరీక్షలు ఒకేసారి(1971లో) రాసి పాసయ్యాను. 1972లో పన్నెండో తరగతి పాసై బి.ఎ.లో చేరాను. తర్వాత బి.ఎడ్., అదవగానే ఓ ప్రభుత్వ పాఠశాలలో ఉపాధ్యాయురాలిగా పని చేస్తూ ఢిల్లీ యూనివర్సిటీలో 'లా'లో చేరాను. ఐ.ఎ.ఎస్. అనే కొండంత లక్ష్యం ఇంకా నా ముందుంది. అప్పటిదాకా ఆర్థికంగా వెనకబడకూడదనే ఉద్దేశంతో ఇలా ప్రతి అడుగూ ఆచితూచి ఎంతో జాగ్రత్తగా వేశాను. లక్ష్యం సాధించే రోజు మరెంతో దూరంలో లేదన్న భరోసా వచ్చింది. కానీ... అనుకున్నవి జరిగితే అది జీవితం ఎలా అవుతుంది! అది 1977 సెప్టెంబరు నెల. ఎమర్జెన్సీ ముగిశాక జరిగిన ఎన్నికల్లో ప్రభంజనంలా గెలిచిన జనతాపార్టీ ఢిల్లీలో ఒక సమావేశం ఏర్పాటు చేసింది. కులవివక్షను అంతం చేయడానికి అనుసరించాల్సిన మార్గాలు అనేది టాపిక్. ఇందిరాగాంధీని ఓడించిన రాజ్‌నారాయణ్(ఆనాటి కేంద్ర ఆరోగ్యమంత్రి) వేదికమీద మాట్లాడుతూ 'హరిజనులు' అనే మాట పదేపదే అనడం వెుదలుపెట్టారు. అక్కడే కూర్చున్న నా రక్తం సలసలా మరగడం వెుదలుపెట్టింది. అదేం పదం... 'హరిజనులు'! ఒకప్పుడు దేవదాసీల పేరిట మహిళల్ని దేవుడికిచ్చి పెళ్లిచేసి ఆమెను లైంగికంగా వాడుకునేవారు కులపెద్దలు. ఆ దేవదాసీలకు పుట్టిన బిడ్డలే హరిజనులు (దేవుడికి పుట్టిన పిల్లలు) అవుతారనేది నా ఉద్దేశం. నేనే కాదు, గాంధీ సృష్టించిన ఆ పదాన్ని చాలామంది వ్యతిరేకించేవారు. మరలాంటి పదాన్ని పదేపదే అంటే ఎలా ఊరుకోగలను? సమావేశంలో కొన్ని వందల మంది దళితులున్నారు. వాళ్లల్లో వాళ్లు గుసగుసలు పోయారే తప్ప ఒక్కరైనా అభ్యంతరం చెప్పలేదు. కానీ, నాకేం భయం? నా వంతు రాగానే ఉపన్యాసంలో రాజ్‌నారాయణ్‌ను కడిగిపారేశాను. 'హరిజనులు' అనే పదాన్ని పదేపదే ఉచ్చరించి దళితుల్ని అవమానించారని దుమ్మెత్తిపోశాను. అప్పటిదాకా నిశ్శబ్దంగా కూర్చున్న సభికులంతా పెద్దగా చప్పట్లు కొట్టి అభినందించడం వెుదలుపెట్టారు. అభిమానంతో చుట్టుముట్టేసి నా ధైర్యాన్ని పొగిడారు. ఆరోజు నన్ను అభినందించిన వారిలో 'బ్యాక్‌వర్డ్ అండ్ మైనారిటీ కమ్యూనిటీస్ ఎంప్లాయీస్ ఫెడరేషన్ (బీఏఎంసీఈఎఫ్)' సభ్యులు కూడా ఉన్నారు. ఆ సంఘానికి అధినేత కాన్షీరామ్.
ఆరోజు రాత్రి... తొమ్మిది దాటుతోంది. అమ్మావాళ్లంతా నిద్రకు ఉపక్రమిస్తున్నారు. నేను నా ఐ.ఎ.ఎస్. స్టడీ మెటీరియల్‌తో కుస్తీపడుతున్నాను. ఇంతలో తలుపు గట్టిగా చప్పుడైంది. ఎవరాని తెరిచి చూస్తే... ఆనాడు ఢిల్లీ సమావేశంలో నన్ను అభినందించిన బీఏఎంసీఈఎఫ్ సభ్యుడు. ఆయన వెనకాలే వారినేత కాన్షీరామ్! ఇక్కడ ఆ సంఘం గురించి కొంచెం చెప్పుకోవాలి. అందులో ఆరోజుల్లోనే 500మంది పీహెచ్‌డీ చేసినవారు, 15వేల మంది శాస్త్రవేత్తలు, మరో పదివేల మందికి పైగా వివిధరంగాల పట్టభద్రులూ ఉండేవారు. అందరూ దళితులే. కాన్షీరామ్ అంటే ఒక వ్యక్తి కాదు. శక్తి. అలాంటాయన ఇంటికి రావడం అంటే... అదో పెద్ద గౌరవం! ఆయన్ను చూడగానే ఇంట్లో అందరికీ ఆనందం, ఆశ్చర్యం, ఉద్వేగం. నిద్రమత్తులో విసుక్కుంటూ బయటికొచ్చిన నాన్న కూడా ఆయన్ను చూడగానే నిశ్శబ్దంగా ఒకపక్కన కూర్చున్నారు. వాళ్లల్లో ఎవర్నీ పట్టించుకోకుండా సూటిగా నన్నే చూస్తూ 'ఏవో చాలా పుస్తకాలే చదువుతున్నట్టున్నావే' అని అడిగారు కాన్షీరామ్. 'అవును, ఐ.ఎ.ఎస్. పరీక్షలకు సిద్ధమవుతున్నాను' అని సీరియస్‌గా చెప్పాన్నేను. 'నువ్వు చాలా పెద్ద తప్పు చేస్తున్నావని నా ఉద్దేశం' అంతే పదునుగా అన్నారాయన. మళ్లీ తనే వెుదలుపెట్టి వ్యవస్థలో అధికారుల పరిమితుల గురించీ వారిని నడిపించేది నాయకులేనన్న విషయాన్నీ నా మనసుకు హత్తుకునేలా చెప్పారు. ప్రధానపార్టీల్లో అగ్రవర్ణాధిపత్యం గురించి చెప్పారు. ఒక్కగంట... ఒకే ఒక్కగంట! ఆయన నాతో మాట్లాడింది. నాలో ఏదో కొత్త చైతన్యం. నా లక్ష్యం మారింది!!
రాజకీయాల్లోకి ప్రవేశించాలన్న నా నిర్ణయాన్ని మానాన్న అస్సలు ఒప్పుకోలేదు. రాజకీయంగా దళితులకు మంచిరోజులొచ్చే అవకాశమే లేదని బలంగా నమ్మేవారాయన. 'కాన్షీరామ్ చెప్పేదంతా ఒట్టి హంబక్' అంటూ కొట్టిపారేశారు. 'చేరితే కాంగ్రెస్‌లాంటి పెద్దపార్టీల్లో చేరు, అంతేకానీ ఇలాంటి వాళ్లను పట్టుకుని ఏ కార్పొరేటర్‌గానో మిగిలిపోకు' ...ఇలా రోజూ వెుండిగా వాదించేవారు. మా వాదనల టగ్ ఆఫ్ వార్‌లో చివరికి అనుబంధం అనే తాడు తెగిపోయింది. 'కాన్షీరామ్‌తో మాట్లాడ్డం మానేసి, బుద్ధిగా ఇంటిపట్టున ఉండి మళ్లీ ఐ.ఎ.ఎస్.కు ప్రిపేరవ్వు లేదా ఇంట్లోంచి వెళ్లిపో' అని అల్టిమేటం జారీచేశారు నాన్న. నేను బయటికొచ్చేశాను.
కరోల్‌బాగ్‌లోని బీఏఎమ్‌సీఈఎఫ్ ఆఫీసులో మకాం. పొద్దున్నే స్కూలుకెళ్లి పాఠాలు చెప్పడం, మధ్యాహ్నం ఆఫీసుపని, సాయంత్రం లా క్లాసులకు హాజరు కావడం ఇదీ నా దినచర్య. కొద్దిరోజుల తర్వాత... 'నేను ఎప్పుడూ ఊళ్లవెంట తిరుగుతుంటాను, నువ్వు నా గదిలో ఉండు' అన్నారు సాహెబ్(కాన్షీరామ్). సరేనన్నాను. మా తమ్ముడు సిద్ధార్థతో కలిసి ఉండేదాన్ని. కానీ తెలిసినవాళ్లూ తెలీనివాళ్లూ అంతా బుగ్గలు నొక్కుకున్నారు. అంతెందుకు... సహచరులే మా ఇద్దరి మధ్యా సంబంధం ఉందని పుకార్లు పుట్టించారు. మాటలు కావవి... మనసును తూట్లు పొడిచే ఈటెలు. కానీ నేనెప్పుడూ సాహెబ్‌ను ఓ పెద్దన్నలా తండ్రిలానే చూశాను.
విద్యాధికులైన దళితుల సమాహారంగా తాను ఏర్పాటు చేసిన బీఏఎంసీఈఎఫ్ వల్లే బహుజన సమాజం రాదని గ్రహించారు కాన్షీ. అందుకు రాజకీయ అధికారమే కీలకం అన్న అంబేద్కర్ నినాదాన్ని ఆచరణలో పెట్టడానికి ప్రయత్నించారు. పొలిటికల్ పవర్ కావాలంటే సామాన్యజనంలోకి వెళ్లాలి. అలా పుట్టిందే బీఎస్పీ. 1984 ఏప్రిల్ 14న మేం పూర్తిస్థాయి రాజకీయాల్లోకి అడుగుపెట్టాం. అసలు బీఎస్పీని ఒక రాజకీయ పార్టీగా కంటే సామాజిక విప్లవంగా భావించాలి.
పార్టీ పెట్టగానే అద్భుతమేం జరిగిపోలేదు. అందుకు కొంచెం సమయం పట్టింది. 1984లో జరిగిన ఎన్నికల్లో కైరానా లోక్‌సభ నియోజకవర్గం నుంచి నేను తొలిసారి పోటీ చేశాను. అప్పుడు మూడోస్థానంతో సరిపెట్టుకోవాల్సి వచ్చింది. మరుసటేడాదీ బిన్‌జోర్ నుంచి పోటీచేసి ఓటమి మూటగట్టుకున్నాను. గెలుపు రుచి చూసింది 1989లో. ఆ ఏడాది బిన్‌జోర్ నియోజకవర్గం నుంచి పార్లమెంటుకు ఎన్నికయ్యాను. ఆ క్షణాలు నాకిప్పటికీ మరపురానివి. 1993 జూన్ 3న మనదేశంలోనే అతిపెద్ద రాష్ట్రం ఉత్తరప్రదేశ్ ముఖ్యమంత్రిగా ప్రమాణస్వీకారం చేసిన క్షణాలు కూడా! అప్పటికి నాకు 39ఏళ్లు.
అధికారం చేపట్టగానే నేను చేసిన వెుదటిపని దళితుల జీవనానికి భద్రత కల్పించడం. ఇందుకోసం రాష్ట్రంలోని సగానికిపైగా జిల్లాల్లో దళిత అధికారులను మెజిస్ట్రేట్‌లుగా 25శాతానికి పైగా పోలీస్‌స్టేషన్లలో వెనకబడినవర్గాల వారిని ఇన్‌చార్జ్‌లుగా నియమించాను. దీనిపై నామీద సవాలక్ష కామెంట్లు వచ్చాయి. వేటినీ లక్ష్యపెట్టలేదు. దళితులు అధికంగా ఉన్న గ్రామాలకు నిధుల్ని ప్రవహింపజేశాను. తార్రోడ్లూ చేతిపంపులూ వైద్యశాలలూ పక్కా ఇళ్లూ... వందల ఏళ్లుగా సమాజంలో అట్టడుగున ఉండిపోయిన వారి ముఖాలు ఆనందంతో వెలిగిపోయాయి. ముస్లింలకూ అనేక అవకాశాలు కల్పించాను. వారికీ రిజర్వేషన్లను కల్పించాలన్న 'యూపీ బ్యాక్‌వర్డ్ క్లాసెస్ కమిషన్' నివేదికను అమలు చేశాను. వీటన్నిటినీ నేను గర్వంగా చెప్పుకొంటాను.
మా పాత నినాదం 'తిలక్ తరాజూ ఔర్ తల్వార్, ఇన్‌కో మారో జూతే చార్'. దాన్ని మార్చుకొని సమాజంలో అన్ని వర్గాల మధ్యా సమతను సాధించాలని(సమతా ముల్క్ సమాజ్) అనుకోవడమే 2007 ఎన్నికల్లో మాకు సంపూర్ణ ఆధిక్యతను కట్టబెట్టింది. కేరళ నుంచి జమ్మూకాశ్మీర్ దాకా అన్ని రాష్ట్రాల్లోకీ విస్తరించడం, ఆంధ్రప్రదేశ్‌లోనూ ఒక శాసనసభ స్థానం గెలుచుకోవడం, అనేక ఇతర రాష్ట్రాల్లో ఓట్లశాతాన్ని పెంచుకోవడం ఇవన్నీ మేం సాధించిన విజయాలే. కేంద్రంలో దళితులు అధికారం చేపట్టాలన్న అంబేద్కర్ కలలను సాకారం చేయాలన్నదే నా అంతిమ లక్ష్యం. దానికి సమయం పట్టొచ్చు. కానీ... ఆ లక్ష్యాన్ని సాధించడం మాత్రం ఖాయం. దేశాన్ని బీఎస్పీ ఏలేరోజు మరెంతోదూరంలో లేదు!
అంతా 'మాయ'
మాయావతికి ఆ పేరు వాళ్ల నాన్న ముచ్చటపడి మరీ పెట్టుకున్నది. ఆమె పుట్టిన క్షణం నుంచే ఆయనకు బాగా కలిసొచ్చింది. ఆరోజే ఆయనకు ఉద్యోగంలో ప్రవోషన్ వచ్చింది. మంచి డిపార్ట్‌మెంట్‌కు బదిలీ అయ్యారు. ఇక వసూలు కాదనుకున్న పాత అప్పు వసూలై చేతి నిండా డబ్బులు ఆడాయి. ఆయనకు అంతా మాయగా అనిపించి కూతురుకు అదే పేరు పెట్టారు.
Subscribe to:
Posts (Atom)